Thiếu máu ở bà bầu: nguy hiểm tiềm tàng

Thiếu máu có thể xảy đến với bất cứ bà bầu nào và ở bất kỳ giai đoạn nào của thai kỳ. Theo thống kê có đến 20% mẹ bị thiếu máu khi mang thai, chứng tỏ tình trạng này không hiếm gặp ở bà bầu. Mẹ bầu bị thiếu máu nếu không chú ý sẽ dẫn đến những tác động tiêu cực đến sức khỏe của cả mẹ và em bé trong bụng.

Nguyên nhân thiếu máu khi mang thai

Dựa vào xét nghiệm nồng độ hemoglobin (Hb) trong máu mà bà bầu biết được mình có bị thiếu máu hay không. Phụ nữ có thai được chuẩn đoán là thiếu máu khi nồng độ Hb thấp dưới 11g/dl. Nguyên nhân thường gặp nhất khiến bà bầu bị thiếu máu là do thiếu sắt. Khi cơ thể của mẹ không có đủ lượng sắt cần thiết để tạo ra hemoglobin (thành phần có bản chất là protein của hồng cầu) sẽ gây thiếu máu. 

Cơ thể của phụ nữ mang thai cần lượng sắt cao hơn hẳn so với người thường để đảm bảo sự phát triển của thai nhi. Vì thế mà nếu mẹ bầu có sức khỏe yếu hay mẹ bị suy dinh dưỡng trước khi mang thai, cộng với chế độ dinh dưỡng nghèo nàn rất dễ khiến mẹ bị thiếu máu. 

Những nguy hiểm nếu bà bầu bị thiếu máu

Thiếu máu không chỉ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của mẹ mà còn gây ra nhiều hậu quả đến thai nhi.

Nguy hiểm với mẹ bầu nếu thiếu máu

Đối với mẹ bầu, thiếu máu gây ra tình trạng thiếu oxy ở 1 số cơ quan, bộ phận bên trong cơ thể. Đặc biệt trong đó, những bộ phận bị ảnh hưởng nhiều nhất có thể kể đến như não, tim… Mẹ bầu bị thiếu máu có thể dẫn đến nguy cơ nhau tiền đạo, nhau bong non, tăng huyết áp, tiền sản giật, vỡ ối sớm dẫn đến sinh non. Nguy hiểm hơn khi mẹ bị thiếu máu trong thai kỳ còn có thể bị sảy thai, bị nhiễm trùng, băng huyết sau sinh.

Nguy hiểm với trẻ em nếu thiếu máu

Có thể mẹ chưa biết nhưng hầu hết các bác sỹ đều cảnh báo tình trạng thiếu máu do thiếu sắt ở bà bầu là mối đe dọa cho sức khỏe của trẻ. 

Thai nhi trong bụng không những kém phát triển, nhẹ cân hơn so với tuổi thai, tình trạng sinh non rất dễ xảy ra. Không chỉ vậy, em bé sau khi sinh có khả năng cũng sẽ bị thiếu máu, bé dễ mắc các bệnh sơ sinh hơn so với những đứa trẻ không thiếu máu. Mẹ bị thiếu máu khi sinh con cũng gặp nguy cơ các bệnh tim mạch cao hơn.  

Các dạng thiếu máu khi mang thai

Tình trạng thiếu máu ở phụ nữ mang thai phổ biến thường thấy ở các dạng là:

Thiếu máu do thiếu sắt

Như đã đề cập ở trên, đây là nguyên nhân chính và cũng là nguyên nhân hàng đầu gây thiếu máu ở bà bầu. Có tới 25% mẹ bầu bị thiếu sắt nhưng không phải ai cũng hay biết điều này.

Sắt là một khoáng chất cần thiết đối với cơ thể, nhất là với bà bầu. Khoáng chất sắt được tìm thấy trong các tế bào hồng cầu, nó giữ nhiệm vụ mang oxy từ phổi đến các bộ phận trong cơ thể. Khi cơ thể bị thiếu hụt sắt,  mẹ sẽ cảm thấy mệt mỏi, đau đầu, tay chân run, tim đập nhanh. Cùng với hệ miễn dịch yếu đi khi mang thai, khả năng kháng lại các bệnh niễm trùng của cơ thể mẹ cũng giảm xuống đáng kể.

Thiếu máu do thiếu folate

Folate chính là axit folic, đây là một loại vitamin nhóm B giúp ngăn ngừa khuyết tật ống thần kinh ở thai nhi. Axit folic còn có nhiệm vụ tạo ra các hồng cầu mới và DNA, hỗ trợ cho quá trình phát triển của em bé trong bụng. Vì thế mà hoạt chất này luôn nằm trong danh sách các dưỡng chất cần thiết đối với mẹ bầu.

Thiếu máu do thiếu vitamin B12

Chắc có thể mẹ chưa biết, vitamin B12 là yếu tố cần để tạo ra các tế bào hồng cầu khỏe mạnh. Những tế bào này có nhiệm vụ mang oxy đến các bộ phận trong cơ thể của mẹ bầu. Thiếu máu do thiếu vitamin B12 là tình trạng thiếu hụt các tế bào hồng cầu của bà bầu. Thiếu đi số lượng hồng cầu cần thiết khiến các cơ quan cơ thể không nhận được đủ oxy. Từ đó dẫn đến việc mẹ bầu không có đủ năng lượng cần để hoạt động cũng như nguồn dinh dưỡng để thai nhi phát triển toàn diện.

Giải pháp khắc phục tình trạng thiếu máu ở bà bầu

Thiếu máu sẽ khiến mẹ bầu luôn thường trực cảm giác mệt mỏi, chân tay bủn rủn. Nếu mẹ gắng gượng quá sức có thể gây ngất xỉu, ảnh hưởng đến sức khỏe của cả em bé trong bụng. Vì thế mà khi bị thiếu máu, bà bầu cần phải dành nhiều thời gian nghỉ ngơi để phục hồi sức khỏe. Bên cạnh đó, mẹ cũng phải cân đối chế độ dinh dưỡng, ưu tiên nạp vào cơ thể những dưỡng chất tốt cho sức khỏe. 

Tùy vào từng chuẩn đoán cụ thể mà mẹ lựa chọn những loại thực phẩm phù hợp để cải thiện tình trạng bệnh của mình. Cụ thể:

• Nếu mẹ bị thiếu máu do thiếu sắt thì nên ưu tiên các loại rau có màu xanh đậm như cải ngọt, cải bó xôi, rau bina, rau đay… Các loại thịt có màu đỏ (thịt bò, thịt lợn) cũng rất tốt để bổ sung sắt cho cơ thể. Ngoài ra, mẹ có thể hấp thụ hàm lượng chất sắt từ trứng, ngũ cốc nguyên cám, các loại hạt và các loại quả hạch.
• Trường hợp mẹ bị thiếu máu do thiếu axit folic thì mẹ nên ăn: bông cải xanh, măng tây, gan bò, củ dền, đu đủ, trứng, bơ, chuối.
  Với mẹ bị thiếu máu do thiết hụt vitamin B12 thì sựa lựa chọn phù hợp với mẹ là lúa mạch, mầm lúa mì, đậu nành, đậu lăng, đậu gà. Rau thì mẹ nên ưu tiên ăn rau diếp, rau cải bó xôi, giá đỗ.

Bên cạnh những biện pháp cải thiện dinh dưỡng thì bà bầu bị thiếu máu cũng có thể sử dụng các loại viên uống bổ máu. Những loại viên uống này rất tốt và thuận tiện để mẹ bổ sung lượng dinh dưỡng bị thiếu hụt. Nhưng mẹ cũng đừng quên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa trước khi sử dụng bất cứ loại viên uống nào nhé!