Khủng hoảng ngủ 4 tháng tuổi và cách giúp bé vượt qua nhanh nhất

Khủng hoảng ngủ 4 tháng tuổi là gì? 

Khủng hoảng ngủ 4 tháng tuổi là cụm từ dùng để chỉ những thay đổi và xáo trộn trong giấc ngủ của bé 4 tháng tuổi. “Em bé thiên thần” của bạn bỗng trở nên “khó ở” hơn trong giấc ngủ và đôi khi bạn cũng không biết chính xác nguyên nhân vì sao. 

Biểu hiện của khủng hoảng ngủ 4 tháng tuổi 

• Bé khó vào giấc hơn bình thường, có thể mất hơn 20 phút để vào giấc
• Bé thường ngủ ngày ngắn (catnap)  
• Bé thức dậy nhiều lần trong đêm dù trước đây ngủ đêm tốt
• Bé thường dậy quá sớm vào buổi sáng, có thể là 4, 5 giờ sáng 
• Bé thường xuyên “nhặng xị” và cáu kỉnh 
• Có những lúc bé không ngủ nếu không được mẹ ôm

Mẹ lưu ý rằng không phải tất cả các em bé 4 tháng tuổi khi gặp khủng hoảng ngủ đều trải qua các biểu hiện trên. Có những bé chỉ gặp 1, 2 biểu hiện trong số đó. 

Khi nào khủng hoảng ngủ 4 tháng tuổi xảy ra? 

Với đa số bé, khủng hoảng ngủ đầu tiên sẽ xảy ra khi bé được khoảng 4 tháng. Tuy nhiên, những biểu hiện của đợt khủng hoảng này có thể đến sớm khi bé hơn 3 tháng, và có thể kéo dài rải rác đến thời điểm 5 tháng tuổi.

Nguyên nhân của khủng hoảng ngủ 4 tháng tuổi

2 nguyên nhân chính dẫn đến khủng hoảng ngủ 4 tháng tuổi là: 

1. Sự thay đổi về mặt sinh học trong giấc ngủ: Bé chính thức bước qua giai đoạn trẻ sơ sinh (3 tháng đầu), bé thức được dài hơn, một số bé có thể giảm bớt 1 giấc ngủ ngày ở giai đoạn này 
2. Cơ thể và não bộ của bé đều đang “bận rộn” với những bước tiến mới (đặc biệt là lật lẫy), và giấc ngủ thường phải “lùi” lại một chút để nhường chỗ cho những thay đổi khác của bé. Điểm nổi bật của bé ở giai đoạn này là khả năng nhận biết sự thay đổi của môi trường ngủ. Nếu mẹ bế bé ngủ trên tay mình, đợi cho bé ngủ say và đặt bé xuống cũi thì khi bé tỉnh dậy giữa giấc ngủ, nhìn thấy nơi mình đang nằm không phải là trên tay mẹ như ban đầu, bé sẽ “hốt hoảng” và khóc, gây gián đoạn giấc ngủ. 

Khủng hoảng ngủ 4 tháng tuổi kéo dài bao lâu? 

Khủng hoảng ngủ 4 tháng tuổi thường kéo dài một vài tuần.

Với những em bé đã được luyện ngủ tự trước, đã có lịch sinh hoạt ổn định và có trình tự ngủ hàng ngày, bé sẽ nhanh chóng vượt qua khủng hoảng ngủ hơn. Tuy nhiên, nếu mẹ phá bỏ lịch sinh hoạt và thói quen tự ngủ của bé, khủng hoảng ngủ có thể kéo dài đến vài tháng. 

Cách giúp bé vượt qua khủng hoảng ngủ 4 tháng tuổi 

• Xây dựng cho bé lịch ăn ngủ phù hợp với tháng tuổi và nhu cầu của bé. Nếu cần tư vấn về lịch ăn ngủ cho bé, bạn có thể đặt câu hỏi tại mục Tư vấn. 
• Áp dụng trình tự ngủ ngày và trình tự ngủ đêm cho bé ở tất cả các cữ: Bé của bạn không thể tự có ý thức ngủ ngoan khi đến giờ đi ngủ. Bạn cần “dạy” bé bằng cách gần đến giờ ngủ, hãy chủ động đưa bé vào phòng ngủ, cho bé mặc đồ ngủ, đung đưa, bật tiếng ồn trắng… Nghiên cứu đã chỉ ra rằng các bé có trình tự ngủ đêm sẽ vào giấc nhanh hơn, ít thức dậy ban đêm hơn và tự ngủ tốt hơn.
• Khi bé thức dậy trong đêm, đừng cho bé bú đêm nhiều lần. Việc này sẽ dẫn đến “nếp ăn đảo ngược”, tức là bé ăn đêm nhiều dẫn đến ăn ban ngày kém hơn. Điều này khiến cả ăn và ngủ đều không hiệu quả và không tốt cho sự phát triển của bé. Các bé ở giai đoạn 4 tháng tuổi nếu vẫn duy trì ăn đêm, bạn chỉ nên cho bé ăn 1 lần trong đêm. Khi bé thức dậy nhiều lần trong đêm, bạn hãy giúp bé ngủ lại bằng các cách trong bài viết “8 kỹ thuật dỗ bé ngủ lại”. 
• Tăng thời gian thức cho bé: Thời gian thức (wake-window) của bé 4 tháng tuổi là 90 - 120'. Điều đó có nghĩa bé nên được thức ít nhất 90' trước khi ngủ giấc tiếp theo. Nếu bé của bé đang thức 90', bạn hãy tăng dần thời gian thức của bé thêm vài phút sau mỗi vài ngày. Bạn lưu ý không để bé thức quá dài dẫn đến bị mệt hoặc gắt ngủ. Thông thường, bé cần thức khoảng 90’ cho cữ đầu tiên của ngày, thức 100 - 110’ cho các cữ sau và thức khoảng 120’ trước giờ ngủ đêm. 
• Cho bé bú đủ ban ngày: Bạn có thể giãn cữ ngày cho bé khoảng 3 - 4 giờ/lần bú tùy theo khả năng của bé. Bạn không nên giãn quá xa và không nên bỏ bớt cữ ngày. Bé cần được bú đủ ban ngày để tích lũy đủ năng lượng giúp bé ngủ đêm ngon giấc. Nếu ban ngày bú quá ít, không tích lũy đủ năng lượng, ban đêm bé sẽ càng dậy nhiều lần để “ăn bù”. 
• Bỏ quấn kén/nhộng: Đa số bé 4 tháng tuổi đã có thể lẫy thành thạo. Vì lý do an toàn, tránh việc bé bị ngạt, bạn nên bỏ quấn kén/nhộng với phần tay ôm sát. Thay vào đó, bạn nên cho bé dùng các loại túi ngủ/đồ ngủ với phần tay hoàn toàn linh hoạt. 
• Đặt bé vào cũi khi bé buồn ngủ nhưng chưa ngủ: Điều này giúp bé tự ngủ trong cũi (thay vì ngủ trên tay mẹ), và khi tỉnh dậy giữa giấc ngủ, thấy mình vẫn ở đúng vị trí ngủ ban đầu, bé không bị “hốt hoảng”. Bé sẽ dễ dàng tự đưa mình ngủ nối tiếp. 
• Cho bé tập lật lẫy: Vận động khi thức sẽ giúp cả cơ thể và trí não của bé được hoạt động, giúp giảm sự hưng phấn trong giấc ngủ, giúp bé đủ mệt để ngủ ngon hơn. Vì vậy, khi bé thức, bạn hãy giúp bé tập nằm nghiêng và lẫy sấp. Bạn có thể tham khảo thêm nhiều trò chơi dành cho bé 4 tháng tuổi tại đây. 

Trên đây là những cách cơ bản giúp bạn và bé vượt qua khủng hoảng ngủ 4 tháng tuổi một cách nhẹ nhàng hơn. Bạn nên chia sẻ những thông tin này với người thân trong gia đình để được hỗ trợ trong việc chăm sóc bé. 

Bạn đừng quá lo lắng bởi đây là một giai đoạn bình thường trong hành trình lớn lên của bé. Có những bé sẽ vượt qua dễ dàng, nhưng có những bé sẽ khó khăn hơn một chút và cần sự hỗ trợ của bạn nhiều hơn. 

---

Mamibabi là app EASY & Luyện ngủ toàn diện hàng đầu, cung cấp mọi thứ mẹ cần để luyện EASY cho bé một cách bài bản, khoa học và tiết kiệm thời gian nhất. Tải Mamibabi miễn phí tại đây: https://mamibabi.com.vn/app