Người Do Thái được mệnh danh là dân tộc thông minh nhất thế giới. Trẻ em Do Thái lớn lên với những tố chất trí tuệ, tài năng, bản lĩnh… Điều này có được là nhờ 5 quan niệm quan trọng nhất trong phương pháp thai giáo theo người Do Thái.
Mamibabi xin chia sẻ với bố mẹ Việt về 5 quan niệm thai giáo đặc biệt này:
Văn hóa Do Thái đã từng lưu truyền câu: “Nếu con của bạn có tài nghệ làm thợ bánh mì, thì đừng áp buộc con làm bác sĩ”. Vì thế, đầu tiên, cha mẹ cần chấp nhận đặc trưng riêng của con.
Sự chấp nhận này nên được thực hiện ngay từ khi người mẹ mang thai: Con trai hay con gái đều được, con nặng hơn hay nhẹ hơn các bạn đều được miễn là con khỏe mạnh, con đạp ít hay nhiều đều được miễn là con vận động, con giống bố hay mẹ đều được miễn là con trưởng thành…
Khi mang thai, một số bố mẹ có thể có những tâm lý tiêu cực như: Tại sao lại là con gái mà không phải con trai chứ? Tại sao mẹ ăn nhiều thế mà chẳng vào con? Tại sao mang thai người con trước mẹ không nghén mà mang thai người con này lại nghén nhiều như vậy?...
Những tâm lý tiêu cực đó không chỉ ảnh hưởng xấu tới người mẹ, mà còn vô tình “đổ lỗi” lên em bé. Cách thai giáo theo người Do Thái không ủng hộ điều này. Họ khuyến khích việc chấp nhận mọi thứ thuộc về con.
Điều cần lưu ý:
- Chấp nhận mọi thứ thuộc về con, dù hoàn mĩ hay khiếm khuyết
- Thuận theo thể chất và tính cách của con để có sự bồi dưỡng và định hướng phù hợp
- Thai giáo và giáo dục không phải là buộc con thành thiên tài, mà là để con sống đúng với con người mình
- Đặt mình vào vị trí của con để thấu hiểu và cảm thông
- Khoan dung với con, chấp nhận khiếm khuyết của con, giúp con khắc phục
Phương pháp thai giáo theo người Do Thái chú trọng việc phát triển tiềm năng của trẻ càng sớm càng tốt. Các phương pháp truyền thống chỉ chú trọng việc giáo dục sau khi trẻ ra đời, nhưng ngày nay, việc thai giáo ngay khi bé còn trong bụng mẹ đã được quan tâm nhiều hơn.
Điều cần lưu ý:
- Nên thực hiện thai giáo càng sớm càng tốt. Sau khi trẻ ra đời, cần tiếp tục chú trọng việc giáo dục 0 tuổi trở lên bởi đây là giai đoạn nối tiếp của thai giáo
- Tạo cho con nhiều trải nghiệm thú vị, từ đó phát triển tiềm năng có sẵn trong con
- Nếu con sớm bộc lộ khả năng ở một vài lĩnh vực nào đó, nên tập trung giúp con phát triển khả năng đó sớm nhất có thể
- Khen ngợi khác với ca tụng. Nên khen ngợi con từ sớm nhưng nên tránh sự ca tụng thái quá. Sự ca tụng có thể khiến con kiêu mạn và không học thêm được cái mới
- Khó khăn là một phần tất yếu của cuộc sống. Không ngại chuẩn bị tâm lý và rèn luyện phẩm chất để con trải qua những khó khăn trong cuộc sống. Khó khăn có thể giúp con phát triển những tiềm năng trong mình
Cha mẹ Do Thái cho rằng, mỗi đứa trẻ đều có cá tính riêng. Cha mẹ cần tìm hiểu ưu điểm, sở trường của trẻ. Từ đó cho trẻ nền giáo dục tốt, giúp trẻ trở thành phiên bản tài năng nhất của chính bản thân mình.
Napoleon đã từng nói: “Trên đời không có đồ bỏ, chỉ có để nhầm chỗ mà thôi”. Mỗi đứa trẻ đều có sở trường của mình, cha mẹ cần giúp đỡ trẻ phát huy sở trường đó.
Cách thai giáo theo người Do Thái khuyến khích người mẹ đọc nhiều sách, học hỏi ở nhiều lĩnh vực như thiên văn, địa lý, lịch sử, vật lý, toán học… Điều này sẽ ảnh hưởng tới em bé trong bụng. Sau khi ra đời, mỗi em bé sẽ có cho mình những sự lựa chọn khác nhau.
Điều cần lưu ý:
- Khi con biểu hiện kém ở mặt nào đó, cha mẹ không nên buồn bã, mà cần biết khai thác và phát huy sở trường của con
- Cần theo dõi sát sao để thấy con hào hứng, thích thú với điều gì và không thích điều gì
- Mỗi người có một sở trường riêng, cha mẹ nên tôn trọng; không nên chê bai, dè bỉu sở trường của con
- Khi thấy con có một sở trường nào đó, nếu đó là “sở đoản” của mình, cha mẹ nên học hỏi, bồi dưỡng thêm kiến thức để có thể đồng hành cùng con
- Không nên so sánh con với những người khác, hãy so sánh con với chính con của hôm qua. Nên động viên rằng “lần này con làm tốt hơn mấy lần trước đó”
Người Do Thái cho rằng tài ăn nói chiếm một nửa thành công. Vì vậy cách thai giáo theo người Do Thái chú trọng việc giúp bé phát triển ngôn ngữ ngay từ khi còn trong bụng mẹ.
Khoa học và thực tế đã chứng minh, những em bé được trò chuyện với bố mẹ từ khi còn trong bụng mẹ thường vui vẻ và dễ nuôi hơn. Các bé dường như đã được “làm quen” trước với cha mẹ mình thông qua giọng nói. Vì vậy, sau khi ra đời, các em bé này rất “hợp tác” với gia đình của mình. Bé cũng thường xuyên có cảm giác an toàn và vui vẻ.
Điều cần lưu ý:
- Cha mẹ nên thường xuyên trò chuyện với con ngay từ khi con còn trong bụng mẹ
- Ngoài cha mẹ, các thành viên khác trong gia đình như ông bà, anh chị… cũng nên trò chuyện cùng khi bé còn trong bụng mẹ
- Nên để bé được nghe những lời nói tích cực, vui vẻ, yêu thương; hạn chế cho bé nghe lời nói tiêu cực
- Nên cho bé nghe tiếng nói có âm lượng vừa phải, hạn chế âm thanh quá lớn, ồn ào
- Ngoài việc tâm sự đơn thuần; cha mẹ nên đọc sách, đọc truyện hoặc trò chuyện với con nhiều kiến thức như trăng sao, bốn mùa, động vật, thực vật…
Cách thai giáo theo người Do Thái không chỉ tập trung vào phát triển tài năng và sự thông minh cho trẻ, mà còn quan tâm tới thẩm mỹ của trẻ. Khi mang bầu, các bà mẹ Do Thái sẽ chú trọng tới việc thưởng thức cái đẹp và truyền những cảm xúc đó tới con của mình. Sau khi con ra đời, họ tiếp tục việc dạy con cách thưởng thức cái đẹp.
Người Do Thái cho rằng bồi dưỡng cho trẻ về cảm quan thẩm mỹ không chỉ làm phong phú cuộc sống tinh thần của trẻ, bồi dưỡng tĩnh cảm cho trẻ mà còn kích thích trí tuệ trẻ phát triển.
Điều cần chú ý:
- Trong thời gian mang thai, mẹ nên thưởng thức cái đẹp bằng nhiều cách như: Ngắm những bức tranh đẹp, sắp xếp nhà cửa gọn gàng, mua những món đồ trang trí nhỏ xinh cho gia đình, ngắm cảnh đẹp thiên nhiên…
- Khi ngắm cảnh đẹp hay những món đồ xinh xắn, mẹ nên dành thời gian ngắm kỹ và cảm nhận rõ cái đẹp đó theo cách của riêng mình
- Sau khi ngắm, mẹ nên ngồi thư giãn, nhắm mắt, nhớ lại hình ảnh đẹp đẽ đó và “gửi” tới con yêu trong bụng của mình
- Ở những tháng cuối, khi bé đã phát triển thị giác, mẹ nên đưa bé tới những nơi có cảnh đẹp và ánh sáng dễ chịu. Bé có thể nhìn thấy những hình ảnh này thông qua bụng mẹ, dù mọi thứ chỉ mờ ảo, không rõ nét
- Trong thời gian mang thai, mẹ nên hạn chế nhìn những hình ảnh tiêu cực, xấu xí, đáng sợ…
Trên đây là 5 quan niệm đặc trưng trong cách thai giáo theo người Do Thái. Đây cũng là 5 yếu tố giúp trẻ em Do Thái thông minh khi còn nhỏ và thành đạt khi trưởng thành.