Dạy trẻ thông minh sớm: Phương pháp nào dễ làm và hiệu quả nhất?

Thông minh sớm là gì?

Thông minh sớm được hiểu là bé có thể nhận thức, học hỏi, phát triển các kỹ năng của mình từ sớm. Dưới đây là một số dấu hiệu cho thấy bé thông minh sớm:

• Bé sớm biết biểu hiện cảm xúc: Cách bé biểu hiện cảm xúc rất phong phú. Lúc mới sinh, bé chỉ khóc theo bản năng, nhưng dần dần bé biết cười đùa, biết thể hiện cảm xúc theo từng hoàn cảnh cụ thể.
• Đôi mắt linh hoạt: Một em bé thông minh sẽ luôn tò mò về thế giới xung quanh và liên tục quan sát mọi thứ với ánh mắt háo hức.
• Tiến đến các mốc phát triển sớm hơn bình thường: Mỗi giai đoạn phát triển của bé đều gắn với các mốc nhất định. Nếu bé nhà bạn phát triển các kỹ năng sớm hơn so với mốc thông thường, đó là một trong các dấu hiệu cho thấy bé là một em bé thông minh.
• Thích tìm tòi, khám phá: Các chuyên gia luôn đánh giá cao trí tuệ của những em bé năng động, thường xuyên tìm tòi, khám phá.
• Giác quan nhanh nhạy: 5 giác quan của bé nhanh nhạy chứng tỏ bé thông minh và có khả năng phát triển tốt hơn trong các giai đoạn tiếp theo.
• Có trí nhớ tốt: Đôi khi bé có thể khiến bạn bất ngờ với trí nhớ của mình. Đây là dấu hiệu cho thấy bé phát triển trí não tốt.
• Có khả năng tập trung cao độ: Trẻ em thường không có khả năng tập trung tốt. Bé dễ bị phân tâm bởi môi trường xung quanh. Vì vậy nếu bé nhà bạn có khả năng tập trung cao độ vào một món đồ chơi hoặc một sự việc, điều đó không chỉ cho thấy bé có hứng thú với sự việc ấy, mà còn là một dấu hiệu của trí thông minh.

Bằng việc áp dụng các phương pháp phù hợp, bố mẹ hoàn toàn có thể dạy trẻ thông minh sớm và phát triển đồng đều về thể chất, trí tuệ và cảm xúc.

Những phương pháp dạy trẻ thông minh sớm đơn giản nhất

Chúng ta có nhiều phương pháp dạy trẻ thông minh sớm hiệu quả. Cha mẹ nên tìm hiểu phương pháp phù hợp để giúp bé phát triển tốt nhất cả về thể chất, trí tuệ, tinh thần và cảm xúc.

Chỉ tay vào đồ vật

Đây là phương pháp hướng bé đến một vật thể nào đó và mẹ sử dụng ngôn ngữ để nói về vật thể đó. Lúc này, sự chú ý của bé sẽ theo ngón tay của mẹ và bé tập trung nhận diện vào đúng đồ vật mẹ đã chỉ vào. Ví dụ, mẹ chỉ tay vào cái cốc và nói “Đây là cái cốc”, nhờ đó bé sẽ được tiếp xúc với khái niệm cái cốc.

Miêu tả sự vật, sự việc

Phụ huynh đừng quên vừa nói, vừa miêu tả sự vật, sự việc. Điều đó sẽ khiến bé phát huy tối đa khả năng lắng nghe, tưởng tượng, ghi nhớ của mình. Ví dụ: Mẹ chỉ vào chiếc mũ và nói với bé “Đây là mũ của con. Mũ màu vàng con ạ. Mũ để đội lên đầu”.

Đọc cho bé nghe

Đọc cho bé nghe những câu truyện phù hợp với lứa tuổi mang lại rất nhiều lợi ích như giúp bé phát triển ngôn ngữ, kích thích não bộ làm việc, sáng tạo, ghi nhớ… Ngoài ra, việc đọc sách truyện cho bé nghe giúp bé phát triển cảm xúc tất tốt.

Tạo môi trường để bé khám phá 

Bé cần được sống trong một môi trường phù hợp mới có thể khám phá, phát huy được mọi tố chất của mình. Bố mẹ hãy xây dựng một môi trường an toàn, văn minh, tích cực; xây dựng thói quen đọc sách, tham gia các hoạt động ngoại khóa... Ngoài ra, thỉnh thoảng, bố mẹ cũng nên thay đổi môi trường để bé có thêm nhiều cơ hội khám phá những điều thú vị trong cuộc sống.

Phát triển trí thông minh cảm xúc

Nguyên tắc nuôi dưỡng trí tuệ và cảm xúc song song là điều hết sức cần thiết. Cha mẹ cần khơi gợi và phát triển các yếu tố cảm xúc - EQ cho bé trong quá trình rèn luyện tư duy. Đây là nền tảng để con tự tin và biết cách duy trì, phát triển các mối quan hệ trong tương lai, trở thành người tinh tế, khéo léo hơn trong cuộc sống. Cha mẹ cũng nên tạo các tình huống để bé nhận ra cảm xúc vui buồn của người khác, từ đó phát triển khả năng thấu cảm, tình thương yêu và lòng trắc ẩn.

Rèn luyện thính giác

Mẹ có thể cho bé nghe những âm thanh đơn giản, đời thường nhất sau đó chuyển sang các âm thanh đa dạng hơn như các loại nhạc cụ, âm thanh mô phỏng tiếng động vật kêu, tiếng của các phương tiện giao thông… Cách rèn luyện thính giác này sẽ là nền tảng, bước đệm cho việc phát triển ngôn ngữ sau này của bé. 

Hạn chế sử dụng thiết bị điện tử

Theo Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ, bé dưới 2 tuổi không nên xem các thiết bị điện tử thông minh. Trên 2 tuổi, bé có thể tiếp xúc với các thiết bị điện tử trong một khoảng thời gian ngắn, dưới sự giám sát của người lớn. Khi đó, bố mẹ nên trò chuyện, thảo luận với con về những sự việc con xem trên thiết bị, từ đó giúp con rèn luyện trí nhớ và khả năng tư duy.

Lấy trẻ làm trung tâm

Khi con cảm thấy bản thân đang được quan tâm, chú ý, bé sẽ hứng thú, tích cực hơn với các hoạt động rèn luyện tư duy. Vì thế, cha mẹ nên:

• Duy trì sự tập trung cho bé: Mọi câu hỏi, tình huống nên xoay quanh con và những hoạt động thường ngày của con. 
• Khen ngợi những nỗ lực của con: Trẻ cần được động viên, khích lệ đúng cách và đúng thời điểm để duy trì sự tự tin, nhiệt huyết với các hoạt động học tập.

Dạy trẻ thông minh sớm: 4 phương pháp dễ làm và hiệu quả nhất

Giai đoạn từ 0 đến 6 tuổi là thời điểm vàng để cha mẹ áp dụng các phương pháp dạy trẻ thông minh sớm. Dưới đây là 4 phương pháp nổi tiếng nhất hiện nay, được cha mẹ tại nhiều quốc gia áp dụng:

• Glenn Doman: Đây là phương pháp sử dụng những tấm thẻ Flashcard để kích thích não bộ, giúp bé thích thú và hứng khởi hơn với việc học.
• Montessori: Phương pháp này chủ yếu sử dụng giáo cụ minh họa trực quan để kích thích trí tò mò, khơi gợi tiềm năng học tập của trẻ. Cha mẹ sẽ là người hướng dẫn để giúp con tự lập, chủ động từ những việc nhỏ nhất. 
• Steiner: Đây là phương pháp ưu tiên cảm xúc, ý chí của con. Với phương pháp này, cha mẹ cần giúp con gần gũi hơn với những sự vật xung quanh, thiên nhiên cây cỏ thay vì những thiết bị điện tử. Đặc biệt, Steiner đề cao tinh thần và cảm xúc của con nên sẽ hạn chế tối đa những áp lực từ bảng điểm, thành tích. 
• Reggio Emillia: Phương pháp này tạo cơ hội cho trẻ tích lũy, kiến tạo tri thức nhờ vào những hoạt động con cảm thấy hứng thú, tò mò. Khi áp dụng phương pháp này, cha mẹ cần đặt sự tin tưởng vào những trải nghiệm và sáng tạo của bé. 

Dạy trẻ thông minh sớm: Những điều cần lưu ý 

Khi áp dụng bất kỳ phương pháp dạy trẻ thông minh sớm nào, cha mẹ cũng nên chú ý:

• Mọi bài học cần gần gũi với thực tế: Khi giảng giải cho bé một kỹ năng, kiến thức mới, cha mẹ nên đưa ra những tình huống chân thực để bé hình dung dễ hơn. 
• Bổ sung thêm các hoạt động ngoài trời: Việc này giúp nâng cao khả năng vận động, tính dẻo dai, sự linh hoạt cho bé. 
• Cần kiên nhẫn và có sự chuyển đổi thích hợp giữa các phương pháp để con không bị "choáng ngợp", có thời gian thích nghi với phương pháp mới. 

Hy vọng, những thông tin chia sẻ trên đây từ Mamibabi sẽ giúp cha mẹ có thêm kiến thức để thực hành dạy trẻ thông minh sớm đúng cách, đạt hiệu quả cao. 

---

Mamibabi là app Giáo dục sớm với hàng trăm bài chơi đơn giản chỉ từ 5 phút/ngày giúp bé phát triển trí thông minh vượt trội và tăng cường khả năng vận động. Tải Mamibabi miễn phí tại đây: https://mamibabi.com.vn/app