Thai nhi bị giãn tĩnh mạch rốn là gì? Có bình thường không? Cách xử lý như thế nào?

FETAL INTRAABDOMINAL UMBILICAL VEIN VARIX (FIUV)

GIÃN TĨNH MẠCH RỐN TRONG Ổ BỤNG THAI NHI

TỶ LỆ

FIUV là một dấu hiệu ít gặp, tỷ lệ thay đổi từ 0.4 -1/1000 thai nhi, thường quan sát thấy ở cuối quý 2 và đầu quý 3 thai kỳ

BỆNH HỌC

Dấu hiệu này được giả thuyết là tổn thương thứ phát do thành tĩnh mạch rốn bị yếu và giãn tĩnh mạch theo sau đó, tạo thành FIUVchứ không phải là một bất thường bẩm sinh, vì các báo cáo thường phát hiện từ 22-33 tuần chứ không được phát hiện ở khoảng 16-19 tuần. Phần ngoài gan năm trong ổ bụng thai nhi của tĩnh mạch rốn có cấu trúc bảo vệ yếu nhất trong tuần hoàn rốn. Do đó, bất kỳ tình trạng nào gây nên tăng áp lực tĩnh mạch rốn đều có khả năng dẫn đến giãn đoạn ngoài gan của tĩnh mạch rốn. Đường kính của tĩnh mạch rốn tăng từ 3mm lúc 15 tuần, lên 8mm lúc thai đủ tháng. Đường kính của FIUV thường từ 8-30mm.

CÁC DẤU HIỆU TRÊN SIÊU ÂM

FIUV là một tổn thương mạch máu, thường được xem như sự giãn nở cục bộ phần trong ổ bụng của tĩnh mạch rốn. Mặc dù điều này thường là một phát hiện chủ quan, các tiêu chuẩn được đề xuất để chẩn đoán FIUV bao gồm kích thước giãn trên 9mm, giãn trên 50% so với phần trong gan của tĩnh mạch rốn, hoặc giãn trên 2SD theo tuổi thai. Doppler màu rất hữu ích trong chẩn đoán phân biệt FIUV với các cấu trúc dạng nang khác bên phải ổ bụng.

CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT

Chẩn đoán phân biệt của FIUV bao gồm nang niệu rốn, nang đường mật và nang buồng trứng. Chúng được phân biệt tốt nhất với FIUV bằng cách sử dụng Doppler.

CÁC BẤT THƯỜNG KẾT HỢP

Rahemtullah và cộng sự, đã báo cáo các bất thường siêu âm đi kèm, bao gồm các hội chứng đa dị tật, bất thường tim, và thoát vị hoành, khoảng 35% các trường hợp. Thai tích dịch và thiếu máu thai nhi cũng đã được báo cáo trong bệnh cảnh kết hợp với FIUV.

LỆCH BỘI

Trong một nghiên cứu của Fung và cộng sự, 9,9% thai nhi với FIUV có bất thường nhiễm sắc thể, hay gặp nhất là trisomy 21 và 18. Phần lớn các trường hợp có bất thường nhiễm sắc thể đi kèm (89%) có các dấu hiệu bất thường kết hợp đi kèm FIUV.

KẾT CỤC

Kết cục dựa vào số lượng nhỏ các báo cáo loạt ca và tổng quan y văn. Trong loạt ca của Fung và cộng sự bao gồm 91 thai nhi có FIUV, 54% trong tổng số thai nhi có kết cục bình thường. Trong dưới nhóm 62 thai nhi với FIUV đơn độc, 74% có kết cục bình thường. 3 trong số các trường hợp bất thường được xác định sau sinh, bao gồm bất thường tai, nang hai bên cổ (branchial cleft cyst), và hẹp động mạch chủ nhẹ. 5 (8%) thai nhi chết trong tử cung xảy ra từ 28 đến 39 tuần tuổi thai. Các tác giả cho thấy rằng nguy cơ cao cho các kết cục bất lợi là FIUV được chẩn đoán sớm (trước 26 tuần).

CÁCH XỬ LÝ

Khi FIUV được phát hiện, cần đánh giá siêu âm giải phẫu thai nhi kỹ càng bao gồm siêu âm tim thai chi tiết được khuyến cáo. Karyotype nên được cân nhắc nếu có các bất thường khác đi kèm. Thai nhi nên được khảo sát siêu âm hàng loạt ở quý 3 thai kỳ để đánh giá khả năng có huyết khối trong lòng mạch. Tiên lượng thai nhi khó có thể được dự đoán trước, và thai tử trong tử cung có thể xảy ra ngay cả khi được theo dõi sát.

---

Mamibabi là app Thai giáo phong phú hàng đầu tại Việt Nam với hơn 3000 hoạt động Thai giáo và 1 triệu mẹ tin dùng. Mamibabi được xây dựng, kế thừa và phát huy những kinh nghiệm thai giáo từ nhiều nền văn hóa phát triển trên thế giới như Nhật, Hàn Quốc, Anh, Mỹ... Các bài thai giáo trên Mamibabi đã được thiết kế chi tiết cho từng ngày mang thai, rất tiện lợi và không mất thời gian tìm hiểu. Tải Mamibabi miễn phí tại đây: https://mamibabi.com.vn/app