Bà bầu ăn chay khi mang thai có ảnh hưởng gì không?

Bài viết được viết bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Như Thu Trúc - Bác sĩ Sản phụ khoa - Khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang.

Ăn chay ở bà bầu có những ưu nhược điểm gì?

Ưu điểm

• Thực đơn cho bà bầu ăn chay thường có nhiều rau, củ, quả. Điều này giúp các mẹ bầu thoát khỏi nỗi ám ảnh do “táo bón”. Các chất xơ trong rau củ giúp đường tiêu hoá làm việc tốt hơn.
• Thực phẩm ăn chay đều có nguồn gốc từ thực vật. Chúng đều không có cholesterol và rất ít chất béo bão hòa. Nhờ vậy mà các bà bầu không lo sợ tăng cholesterol xấu trong máu, ngăn ngừa các bệnh về tim mạch.
• Vấn đề khiến nhiều thai phụ đau đầu khi mang thai đó là cân nặng, chế độ ăn chay nhiều chất xơ giúp các bà bầu kiểm soát tốt cân nặng hơn và có thể sớm lấy lại vóc dáng sau sinh.

Nhược điểm

Vấn đề thường gặp phải ở những bà bầu ăn chay, nhất là người ăn chay trường đó là sự thiếu hụt những chất dinh dưỡng cần thiết, điều này có thể ảnh hưởng rất lớn đến sức khoẻ và sự phát triển của thai nhi.

Bà bầu ăn chay có sao không?

Không phải cứ ăn chay là bà bầu sẽ không thể đủ chất dinh dưỡng cho mẹ và bé, việc ăn chay vẫn đảm bảo cung cấp đủ những dưỡng chất cần thiết cho thai nhi nếu chế độ ăn của bạn có đa dạng thực phẩm.

Ngoài ra, thai phụ có thể sử dụng thêm một số thực phẩm bổ sung để đảm bảo có đủ chất dinh dưỡng. Một chế độ ăn chay chuẩn phải bao gồm nhiều loại trái cây, các loại đậu và sữa thực vật cùng với một số chất dinh dưỡng quan trọng khác.

Chế độ ăn chay cho bà bầu

Trong suốt thời gian mang thai người mẹ và đứa con trong bụng cần có những nhu cầu đặc biệt. Đảm bảo các bữa ăn có đầy đủ 5 nhóm chất dinh dưỡng thiết yếu: protein, chất béo, đường bột và vitamin, khoáng chất.Các chất dinh dưỡng đầy đủ có thể bổ sung trong chế độ ăn chay như sau:

Protein (chất đạm)

Mỗi ngày phụ nữ mang thai cần khoảng 75g chất đạm. Bà mẹ mang thai có thể bổ sung chất đạm từ thực vật, là nguồn đạm vói hàm lượng chất béo thấp, ít cholesterol, giúp giảm huyết áp cao, giảm nguy cơ về tim mạch. Các nguồn đạm thực vật như:

• Các loại nấm: nấm đông cô, nấm đùi gà, nấm rơm,..
• Các loại đậu: đậu Hà Lan, đậu lăng, đậu xanh, đậu nành..
• Yến mạch, hạt vừng, hạt chia
• Ngũ cốc và bánh mỳ làm từ ngũ cốc nguyên cám
• Quả óc chó, hạt dẻ, hạt điều, hạnh nhân,..

Canxi

Canxi quan trọng trong việc hình thành xương của thai nhi, ngoài ra chế độ ăn đầy đủ canxi giúp bà mẹ mang thai giảm nguy cơ tiền sản giật, ngăn ngừa cao huyết áp, giảm các triệu chứng đau lưng, chuột rút, nhức xương khớp. Nếu chế độ ăn của bà mẹ thiếu canxi, cơ thể sẽ lấy canxi từ xương của bà mẹ để cung cấp cho thai nhi dẫn đến nguy cơ loãng xương của bà mẹ mang thai sau khi sinh.

Tùy vào giai đoạn thai kỳ nhu cầu canxi của bà mẹ khác nhau. 3 tháng đầu thai kỳ bà mẹ mang thai cần 800mg canxi/ ngày, 3 tháng giữa: 1.000mg/ ngày, 3 tháng cuối và khi nuôi con bú là 1.500mg/ngày

Nguồn canxi có thể cung cấp cho bà mẹ mang thai ăn chay:

• Sữa, sữa chua, phô mai
• Các loại rau có lá màu xanh đậm: như bông cải xanh, súp lơ, rau cần
• Hạt vừng (hạt mè đen)
• Đậu nành
• Cà rốt

Ngoài ra, bà mẹ mang thai cần cung cấp canxi từ các viên bổ sung canxi tùy vào chế độ ăn hoặc từng giai đoạn của thai kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ.

Chất béo và DHA

Chất béo đóng vai trò trong việc xây dựng cấu trúc của cơ thể: cấu tạo màng tế bào, hỗ trợ sự phát triển của trí não, xương, thị giác, hệ miễn dịch, đặc biệt là DHA. Người ăn chay thường bị thiếu chất dinh dưỡng này vì nó có nhiều trong các loại cá biển, dầu cá. Mỗi ngày bà mẹ mang thai cần khoảng 1,4 g DHA.

Bà mẹ mang thai ăn chay có thể bổ sung DHA từ tảo, lòng đỏ trứng gà, các loại rau xanh, dầu thực vật hoặc bổ sung viên DHA lúc mang thai.

Sắt

Khi mang thai, cơ thể người mẹ sẽ cần gấp đôi lượng sắt để tạo thêm máu cho em bé phát triển. Vì vậy việc mẹ bầu cần bổ sung những thực phẩm giàu sắt là rất cần thiết.

• Đối với bé: Giúp ngăn ngừa sinh non.
• Đối với mẹ: Chống thiếu máu ở phụ nữ mang thai.

Nhu cầu khuyến nghị sắt khi mang thai là 27 mg mỗi ngày; không vượt quá 45 mg. Những nguồn thực phẩm chứa nhiều sắt bao gồm ngũ cốc, đậu Hà Lan, rau chân vịt, ...

Hoặc bổ sung viên sắt cho bà mẹ mang thai theo khuyến cáo của bộ y tế .

Axit folic và vitamin B12

Axit folic là một trong những vitamin nhóm B (vitamin B9) đồng thời là nhân tố không thể thiếu trong chế độ dinh dưỡng của mọi người. Vitamin B12 là chất dinh dưỡng cần cho sự phát triển của não và sự hình thành của vật liệu di truyền trong 3 tháng đầu thai kỳ. Thiếu vitamin b12 và axit folic có thể khiến thai nhi bị dị tật ống thần kinh và làm tăng nguy cơ sinh non.

Nhu cầu khuyến nghị Axit folic khi mang thai là 800 mcg mỗi ngày, vitamin B12 là khoảng 2,6 mcg mỗi ngày. Những thực phẩm có nguồn axit folic, vitamin B12 dồi dào bao gồm đậu lăng, rau chân vịt, bông cải xanh, súp lơ, trứng, nước cam...

Ngoài ra cần bổ sung bằng viên bổ sung theo khuyến nghị của bác sĩ.

I-ốt

I-ốt là một khoáng chất vi lượng, tuy chỉ cần một lượng nhỏ nhưng lại không thể thiếu đối với sự phát triển của cơ thể con người. Đối với phụ nữ đang mang thai, cần bổ sung đầy đủ lượng i-ốt để thai nhi phát triển tốt.

• Đối với bé: Cần thiết cho sự phát triển não bộ và hệ thần kinh, ngăn ngừa suy dinh dưỡng, trí tuệ kém phát triển và những vấn đề về thính giác. Ngoài ra, i-ốt còn đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa sẩy thai và thai chết lưu.
• Đối với mẹ: Giúp tuyến giáp khỏe mạnh.

Nhu cầu khuyến nghị i-ốt cho mẹ bầu là khoảng 250 mcg, không vượt quá 1.100 mcg mỗi ngày. Các nguồn thực phẩm chứa nhiều i-ốt như các loại muối chứa i-ốt, sữa chua, phô mai, khoai tây, sữa bò, đậu Hà Lan...

Kẽm

Kẽm là một loại khoáng chất thiết yếu, giúp hỗ trợ hệ miễn dịch, củng cố vị giác, khứu giác và khả năng tự chữa lành vết thương của cơ thể. Bên cạnh đó, nó cũng có tầm quan trọng nhất định đối với những phụ nữ đang mang thai.

• Đối với bé: Giúp phát triển trí não.
• Đối với mẹ: Cần kẽm để phát triển và sửa chữa các tế bào cũng như là sản xuất năng lượng.

Khi mang thai, mẹ bầu cần bổ sung khoảng 11 mg kẽm mỗi ngày; không vượt quá 40 mg. Bạn có thể ăn những thực phẩm sau để bổ sung kẽm: ngũ cốc nguyên hạt, đậu trắng, sữa chua.

Vitamin D

Vitamin D là một loại vitamin tan được trong chất béo, chúng rất cần thiết cho phụ nữ khi mang thai.

• Đối với bé: Giúp xây dựng xương và răng chắc khỏe.
• Đối với mẹ: Giúp cơ thể hấp thụ canxi từ thực phẩm, giúp xương và răng chắc khỏe hơn.

Nhu cầu khuyến nghị vitamin D khi mang thai là 600 IU; Không vượt quá 4.000 IU. Vitamin D thường có trong các sản phẩm từ sữa, nước cam, ngũ cốc và lòng đỏ trứng gà.

Kali

Trong thai kỳ việc bổ sung kali là cực kỳ quan trọng đối với sức khỏe của cả mẹ và bé. Kali giúp kiểm soát huyết áp, tăng cường trao đổi chất cho cơ thể, điều hòa nhịp tim và năng lượng.

Mẹ bầu nên cung cấp 4.700 mg kali mỗi ngày. Bạn có thể ăn những loại thực phẩm giàu kali như đậu trắng, bí đao, rau chân vịt, đậu lăng, khoai lang, bông cải xanh, sữa chua, nước cam, dưa hấu, nho khô...

Như vậy, để có được tất cả các chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của em bé, bà mẹ mang thai cần tuân theo chế độ ăn uống bao gồm các thực phẩm sau:

• Rau quả: ít nhất 4 khẩu phần rau mỗi ngày, ưu tiên các loại rau màu xanh, ưu tiên rau tươi sống, hấp, luộc hạn chế chiên xào.
• Trái cây, rau củ: dùng nấu súp, nấu canh, hầm hoặc nước ép, sinh tố
• Ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt, lúa mỳ: bánh mỳ, cơm, ngũ cốc, các loại mỳ sợi, các loại hạt sấy khô: đậu nành, hạnh nhân, hạt điều ...
• Đậu nành: dùng đậu phụ chế biến món ăn hoặc dùng chế phẩm sữa
• Sữa tươi, phô mai, sữa chua và trứng nếu được sử dụng
• Bổ sung các viên vitamin và khoáng chất theo hướng dẫn của bác sĩ

Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp cho các bà mẹ có một chế độ ăn chay khi mang thai hợp lý và khỏe mạnh.

Mặc dù vậy mỗi khi định dùng bất kỳ loại thuốc bổ hay khoáng chất nào trước, trong khi mang thai cũng nên tham khảo ý kiến của các bác sĩ chuyên khoa.

Nguồn: vinmec.com

---

Mamibabi hướng dẫn mẹ cách ăn đầy đủ trong 40 tuần mang thai để bé tăng cân, mẹ khỏe mạnh. Tải Mamibabi miễn phí tại đây: https://mamibabi.com.vn/app