Tất Tần Tật Về Tiêm Trưởng Thành Phổi Mà Mẹ Bầu Nào Cũng Cần Biết

1. Tiêm Trưởng Thành Phổi Là Gì?

Tiêm trưởng thành phổi là Betamethasone và Dexamethasone. Đây là 2 loại thuốc thuộc nhóm Corticosteroid, giúp thúc đẩy trưởng thành phổi của thai nhi. Việc tiêm thuốc trưởng thành phổi giúp cho thai nhi giảm nguy cơ suy hô hấp nếu bé sinh non.

Với việc tiêm trưởng thành phổi, con sẽ giảm nguy cơ mắc phải những biến chứng sinh non như tử vong, viêm ruột hoại tử, xuất huyết não thấp,...

2. Cơ Chế Hoạt Động Của Thuốc Trưởng Thành Phổi

Khi mẹ bầu được tiêm thuốc trưởng thành phổi, thuốc sẽ từ từ đi vào các mạch máu và chuyển đến cơ thể của thai nhi và tác động đến thai nhi theo nhiều cách như sau:

• Giúp tăng thể tích phổi
• Giảm được lượng chất lỏng bên trong phổi
• Làm tăng khả năng giúp phổi chuyển phế bào I thành phế bào II
• Làm tăng khả năng tổng hợp và giải phóng surfactant. Đây là chất có vai trò làm giảm sức căng bề mặt của lớp dịch phế nang, giúp chống lại lực đàn hồi của phổi. Nếu không sản xuất đủ lượng surfactant cần thiết, phổi của trẻ sinh non có nguy cơ bị xẹp, dẫn đến suy hô hấp.

3. Khi Nào Thì Nên Tiêm Thuốc Trưởng Thành Phổi

Thai nhi đủ tháng 37 tuần tuổi - đây là thời điểm mà các cơ quan của thai nhi đã trưởng thành, sẵn sàng thích ứng được với cuộc sống bên ngoài. Sinh non là trẻ sinh ra từ tuần thứ 22-37 của thai kỳ. Khi con sinh non, nhiều cơ quan của con chưa được hoàn thiện nên dẫn đến việc suy hô hấp. Khi thai phụ có nguy cơ sinh non, bác sỹ sẽ đề nghị mẹ tiêm trưởng thành phổi.

Mũi tiêm trưởng thành phổi được chỉ định tiêm trong tuần thứ 28-34 của thai kỳ khi thai phụ có dấu hiệu doạ sảy thai hay có nguy cơ sinh non trong vòng 7 ngày.

3.1. Khi Thai Phụ Có Dấu Hiệu Doạ Sinh Non

Những dấu hiệu doạ sinh non gồm các biểu hiện sau:

• Vỡ ối
• Chuột rút đi kèm đau thắt lưng phía bên dưới
• Những cơn co tử cung gây đau, ít nhất 2 cơn/giờ
• Ra máu hoặc dịch nhầy màu hồng ở âm đạo
• Trì nặng bụng, đau thắt bụng kèm các triệu chứng tiêu chảy

3.2. Những Trường Hợp Bà Bầu Có Nguy Cơ Sinh Non

Nguy cơ sinh non cao trong những trường hợp như dưới đây:

• Đối với thai phụ: Hở eo tử cung, cổ tử cung ngắn, u xơ tử cung, có tiền sử khoét chóp cổ tử cung,...
• Đối với thai nhi: Thai nhi chậm phát triển, tiền sản giật, hết ối, vỡ ối, nhiễm khuẩn ối,...

4. Một Số Loại Thuốc Trưởng Thành Phổi

• Betamethasone 12mg (Diprospan (5+2)mg), chỉ định tiêm bắp 2 lần, mỗi liều cách nhau 24 giờ;
• Dexamethasone 6mg chỉ định tiêm bắp 4 lần, mỗi liều cách nhau 12 giờ.

Khi thai nhi được 34 tuần tuổi, lúc này việc tiêm trưởng thành phổi không còn tác dụng nữa nên không cần phải tiêm. Thời gian sử dụng thuốc trưởng thành phổi hiện tại có thể mở rộng ra cho thai nhi có tuần tuổi từ 26-27 tuần hoặc cho thai nhỏ hơn 39 tuần tuổi nếu thực sự cần phải mổ chủ động.

5. Lợi Ích Của Việc Tiêm Trưởng Thành Phổi

Đối với trẻ sinh non, các cơ quan nội tạng của trẻ chưa được hoàn thiện, đặc biệt là chức năng của phổi. Điều này dẫn đến việc các cơ quan không trao đổi được không khí, dẫn đến suy hô hấp.

Khi trẻ được tiêm thuốc trưởng thành phổi giúp làm giảm thiểu tối đa nguy cơ mắc hội chứng suy hô hấp, tử vong sơ sinh và các bệnh khác. Đồng thời, liệu pháp này không làm tăng biến chứng sơ sinh hoặc khiến thai nhi chậm phát triển.

6. Tác Dụng Phụ Của Việc Tiêm Thuốc Trưởng Thành Phổi

Việc sử dụng thuốc trưởng thành phổi có thể gây ra một số tác dụng phụ cho sản phụ như sau:

• Gây tác dụng phụ ở não và chức năng của trục hạ đồi - tuyến yên - tuyến thượng thận ở thai nhi
• Gây suy giảm miễn dịch ở thai phụ, tăng nguy cơ nhiễm trùng bào thai, nhiễm trùng sơ sinh sớm
• Gây ra các phản ứng phản vệ hoặc quá mẫn, giảm huyết áp
• Sau tiêm trưởng thành phổi có thể có hiện tượng giảm vận động ở thai nhi. Tuy nhiên, những trẻ được tiêm trên 3 liều trưởng thành phổi có thể bị rối loạn tăng động sau này
• Tiêm thuốc trưởng thành phổi có thể làm tăng đường huyết nhẹ ngay sau mũi tiêm đầu tiên và kéo dài khoảng 5 ngày. Vì vậy, thai phụ cần tầm soát tiểu đường thai kỳ trước khi tiêm hoặc sau khi tiêm 5 ngày để tránh tình trạng tăng đường huyết không kiểm soát.

Việc tiêm thuốc trưởng thành phổi có ý nghĩa quan trọng trong việc làm giảm các biến chứng của việc sinh non. Mẹ bầu nên tham khảo ý kiến của bác sỹ để tiêm trưởng thành phổi.