Bách khoa toàn thư Bé 0 - 12 tháng

Chăm sóc răng cho bé

4.8/5 (300 đánh giá)

Lưu lại

Còn gì vui sướng cho bằng một buổi sáng nào đó, thấy nhú lên từ nướu hàm dưới của bé, hai hạt ngọc trắng ngần!... Khuôn mặt bé bỗng xinh hơn, nụ cười của bé rực rỡ hơn! Đó là hai chiếc răng cửa đầu tiên của bé! Sức khỏe của cả đời người sẽ tùy thuộc vào bộ răng đó, và ngay từ thuở đầu bé phải được bá má chăm sóc bộ răng chu đáo để có được một sức khỏe tốt đẹp sau này.

Xem nhanh

Mọc răng sữa
Răng vĩnh viễn
Khi bé mọc răng
Bệnh sâu răng
Tập đánh răng cho bé
Bộ răng sữa gồm 20 chiếc
Bộ răng vĩnh viễn gồm 32 chiếc
Răng mọc mới
Răng thay thế răng sữa

Mọc răng sữa

Thường thì khoảng tháng thứ sáu, hai chiếc răng cửa giữa đầu tiên của bé nhú lên ở hàm dưới. Thời gian này không cố định, có bé mọc răng sớm, có bé mọc răng rất trễ, đến thôi nôi mới mọc răng mà vẫn không bệnh hoạn gì cả! Nhiều bà mẹ lo lắng – xấu hổ nữa – khi thấy con mình mọc răng chậm so với các bé khác.

“Cháu yếu quá! Tám tháng rồi mà chưa mọc răng, thằng cu con bác nó đã có răng từ hồi năm tháng” và mua cho bé một lô thuốc bổ xương đủ thứ, ép bé uống. Nhưng uống gì thì uống bé vẫn cứ “yếu” cho đến lúc bé “nổi hứng” mọc lên hai chiếc răng đầu tiên. Thực ra, đợi đến lúc bé “chậm” mọc răng mới lo thuốc bổ là đã quá trễ rồi vì hàm răng sữa của bé đã hình thành từ lúc bé mới là một bào thai mấy tuần lễ trong bụng mẹ.

Do đó, muốn cho răng bé tốt phải “bổ” từ lúc đó, nghĩa là khi mới có mang, bà mẹ phải ăn uống quân bình đầy đủ và nếu cần dùng thêm các loại Calci, sinh tố A, D...

Mọc răng sớm hay muộn không quan trọng vì nó tùy thuộc phần lớn vào di truyền. Nếu bé vẫn phát triển bình thường, mọc răng trễ không phải là “yếu” như ta vẫn tưởng. Dĩ nhiên cũng có một đôi trường hợp mọc răng trễ vì bệnh còi xương, bệnh thiếu sinh tố, bệnh của tuyến giáp, dinh dưỡng thiếu cân đối... nhưng rất hiếm.

Răng vĩnh viễn

Bộ răng sữa của bé sẽ được thay thế bằng bộ răng vĩnh viễn, và bộ răng này tuy đến sáu tuổi mới bắt đầu mọc cũng đã hình thành từ lúc bé mới vài tháng tuổi. Vì thế, trong thời kỳ này nên cho bé dùng thêm các loại sinh tố A, C...

Khi bé mọc răng

Một bà mẹ có kinh nghiệm sẽ nhận biết dễ dàng các triệu chứng sắp mọc răng của bé, nhưng với đứa con đầu lòng, bà mẹ nào cũng rất lo âu. Thường bé bứt rứt, khó ngủ, bỏ bú, đụng cái gì cũng nhét vào miệng cắn, nhai, ta gọi là ngứa nướu – (đôi khi đang bú ngon lành, bé cắn vú mẹ một cái đau điếng!).

Để ý kỹ hơn ta cũng thấy ở nướu nơi sắp mọc răng hơi sưng to, đỏ ửng và nước miếng bé nhiều hơn – bé nhễu hoài! Một đôi khi, bé chảy nước mắt, nước mũi và đỏ mắt. Bé cũng có thể bị tiêu chảy chút đỉnh – ta gọi là tướt mọc răng – và thường thì nóng 38° - 38°5, đôi khi nóng lên đến 39° và có thể làm kinh nữa!

Các bác sĩ chưa đồng ý với nhau về lý do của sự “trục trặc” này. Người thì cho vì lúc bé mọc răng, cơ thể yếu đi, vi trùng tấn công làm cho bé bị nóng và tiêu chảy, người khác cho rằng nóng và rối loạn bộ tiêu hóa chẳng qua chỉ là phản ứng của cơ thể trong lúc mọc răng đó thôi không cần phải chữa trị gì cả.

Theo tôi, quan điểm thứ hai có phần đúng hơn vì mọc răng là một đổi thay quan trọng của cơ thể bé, kéo theo những rối loạn tâm sinh lý ít nhiều. Các bà mẹ có kinh nghiệm cũng thấy là trong trường hợp mọc răng, nóng và tướt đó không cần chữa trị gì cả cũng khỏi, sau khi răng bé đã nhú lên.

Tuy vậy, cũng không nên coi thường, nhất là cứ thấy bé nóng, ỷ lại, đinh ninh bé mọc răng không lo lắng gì cả, lúc bé đau nặng mới chữa chạy sẽ không còn kịp nữa! Dù trong trường hợp chắc chắn là bé sắp mọc răng mà bé nóng quá, bác sĩ cũng phải cho thuốc làm dịu nóng, tránh cho bé khỏi làm kinh (co giật).

Khoảng thời gian 12 – 18 tháng là thời kỳ mọc răng hàm, bé thường khó chịu hơn, cằn nhằn, bỏ ăn nhiều ngày và có khi thức giấc khóc giữa đêm. Cũng nên để ý là từ 4 – 5 tháng, bé đã ngứa nướu hay cắn bậy – dĩ nhiên nếu cắn vú mẹ thì phải... đét cho bé một phát chứ! - nhưng phải coi chừng đừng cho bé cắn món gì có thể bể, nguy hiểm.

Bệnh sâu răng

Từ khoảng 30 tháng trở đi, khi hàm răng sữa của bé đã đầy đủ, đều đặn trong thực đẹp đẽ thì cũng là lúc bé thường có bệnh sâu răng. Người ta chưa biết rõ nguyên nhân của bệnh này – nhưng các nhà chuyên môn cho rằng sâu răng là do có chất ngọt (đường, bột) bám ở răng bị lên men acid, làm mòn răng và thành sâu răng – nhưng hậu quả của chứng đâu răng thì chắc ai cũng biết: đau kinh khủng, bé khóc lóc, bỏ ăn...

Cho nên răng sữa cũng phải được săn sóc cẩn thận, không nên cho rằng răng sữa trước sau gì cũng được thay mà bỏ bê. Bởi vì có nhiều răng sữa đến 12 tuổi mới được thay, nghĩa là bé phải dùng răng sữa trong 12 năm trời! Tuy vậy, không phải cứ răng sâu là mang đi nhổ.

Các bác sĩ thường chỉ chữa mà không nhổ răng sữa, vì nếu răng sữa bị nhổ đi, răng vĩnh viễn mọc sau sẽ lệch lạc, không đúng vị trí nữa.

Bé từ 2 đến 7 tuổi cũng thường bị một chứng bệnh khác của răng gọi là siết. Răng siết là răng bị ăn đen, mòn dần, lâu ngày chỉ còn cái gốc cùn, nhưng không đau đớn gì cả. Hình như hiện nay cũng chưa rõ nguyên nhân và chưa có cách chữa răng siết hữu hiệu. Các bé bị siết thường có hàm răng sún trông cũng có duyên!...

Tập đánh răng cho bé

Nên tập cho bé đánh răng với kem có chất flour. Từ 2 tuổi, bé đã khéo bắt chước, ta chỉ việc làm cho bé coi để bé bắt chước. Lúc đầu vụng về, sau quen dần đi, thành một tập quán tốt, đánh răng ngay sau bữa ăn.

Bộ răng sữa gồm 20 chiếc

Từ tháng thứ 6 đến tháng 12 sau khi sinh, lần lượt mọc:

2 răng cửa giữa hàm dưới
2 răng cửa giữa hàm trên
2 răng cửa bên hàm trên
2 răng cửa bên hàm dưới

Từ tháng thứ 12 đến tháng thứ 18, lần lượt mọc:

2 răng tiền hàm, hàm trên
2 răng tiền hàm, hàm dưới

Từ tháng thứ 18 đến tháng 24 (hai tuổi):

2 răng nanh hàm trên
2 răng nanh hàm dưới

Từ tháng thứ 24 đến 30, mọc thêm:

2 răng tiền hàm, hàm trên
2 răng tiền hàm, hàm dưới

Bộ răng vĩnh viễn gồm 32 chiếc

Răng mọc mới

Từ 5 tuổi đến 6 tuổi: 4 răng hàm (gọi là răng 6 tuổi)
12 tuổi đến 14 tuổi: thêm 4 răng hàm (răng 12 tuổi)
20 tuổi đến 30 tuổi: 4 răng cùng (răng khôn)

Các răng này chỉ mọc một lần, không được thay thế.

Răng thay thế răng sữa

7 tuổi: 4 răng cửa giữa
8 tuổi: 4 răng cửa bên
9 tuổi: 4 răng tiền hàm
11 tuổi đến 12 tuổi: 4 răng nanh và 4 răng hàm

Những con số xác định thời gian mọc răng ghi trên có thể thay đổi từ vài tháng đến một năm. Bé gái có thể mọc răng sớm hơn bé trai!

BS. Đỗ Hồng Ngọc

---

Mamibabi là app Giáo dục sớm với hàng trăm bài chơi đơn giản chỉ từ 5 phút/ngày giúp bé phát triển trí thông minh vượt trội và tăng cường khả năng vận động. Tải Mamibabi miễn phí tại đây: https://mamibabi.com.vn/app

Địa chỉ	92 Trương Định, Hai Bà Trưng, Hà Nội
Mã số thuế	0107689551
Người đại diện pháp luật	Nguyễn Phương Thảo
Giám đốc (CEO)	Phạm Ngọc Thắng