Download sách Dạy con kiểu Pháp PDF miễn phí
[PDF ebook] Dạy con kiểu Pháp tải miễn phí
Giới thiệu sách Dạy con kiểu Pháp
Trẻ em Pháp không ném thức ăn. Khi con gái tôi được 18 tháng tuổi, chồng tôi và tôi quyết định cho bé đi cùng trong một kỳ nghỉ hè ngắn. Chúng tôi chọn một thị trấn ở ven bờ biển, cách nhà vài giờ đi tàu và không quên dặn đi dặn lại khách sạn chuẩn bị cho mình một phồng có giường cũi cho em bé.
Chúng tôi dùng bữa sáng ở khách sạn. Nhưng bữa trưa và tối chúng tôi ăn ở những nhà hàng hải sản nhỏ quanh bến cảng. Chúng tôi nhanh chóng phát hiện rằng hai bữa ăn nhà hàng một ngày đã bị một đứa trẻ mói chập chững biến thành địa ngục. Bean rất lười ăn, nó chỉ ăn một mẩu bánh mì và nhấm nháp một vài món rán. Sau đó, nó chỉ thích nghịch ngựm và phá phách. Chỉ vài phút sau, bé bắt đầu làm đổ lọ muối và xé tan nát mấy gói đường, giấy ăn... Rồi bé đòi nhảy khỏi cái ghế cao của mình để có thể chạy quanh nhà hàng và lao rầm rập về phía bến cảng.
Phương châm của chúng tôi là kết thúc bữa ăn thật nhanh. Chúng tôi gọi món trong lúc ổn định chỗ ngồi, rồi năn nỉ người phục vụ mang nhanh ra một ít bánh mì và mang tất cả đồ ăn của chúng tôi, cả món khai vị và các món chính, ra cùng một lúc. Trong khi chồng tôi ăn mấy miếng cá thì tôi phải đảm bảo là Bean không bị người phục vụ đá phải hay lạc mất ngoài biển. Rồi chúng tôi đổi lại. VI áy náy, chúng tôi để lại một khoản tiền boa lớn để đền bù cho cả một “chiến trường” toàn những giấy ăn bị xé và món mực tung tóe quanh bàn.
Trên đường về khách sạn, tôi đã thề sẽ không bao giờ đi du lịch, vui choi, thậm chí cũng không muốn có thêm bất kỳ đứa con nào nữa. Kỳ nghỉ này càng cho tôi thấy đưực rằng, cuộc sống vui vẻ, thoải mái của vợ chồng tôi cách đó 18 tháng đã vĩnh viễn biến mất.
Sau vài bữa ăn tại nhà hàng, tôi nhận ra rằng các gia đình Pháp quanh mình không khổ sở như chúng tôi. Thật kỳ lạ, họ vẫn được tận hưởng kỳ nghỉ theo đúng nghĩa dù họ có con nhỏ. Lũ trẻ con Pháp tầm tuổi như Bean ngồi ngoan ngoãn trên ghế, đợi thức ăn được bung lên, chúng ăn cá, thậm chí ăn cả rau. Không có tiếng la hét hay khóc mè nheo. Tất cả mọi người đều thưởng thức món ăn của mình. Và cũng không có mảnh vụn nào vưong vãi xung quanh bàn của họ.
Dù đã sống ở Pháp vài năm, nhưng tôi vẫn không thể giải thích được điều này. Trong tình cảnh khốn khổ của chúng tôi, dù không thể thay đổi được, nhưng tôi vẫn nghĩ rằng dường như có một cách khác. Nhưng chính xác nó là gì? Liệu có phải là ngay từ trong gen di truyền trẻ em Pháp đã ngoan ngoãn, điềm tĩnh hon con chúng ta? Liệu chúng có bị dụ dỗ hay đe dọa? Chúng có phải chịu một triết lý nuôi dạy trẻ lạc hậu chỉ thấy mà không nghe của cha mẹ chúng không?
Mọi thứ dường như không như vậy. Những đứa trẻ Pháp xung quanh chúng tôi trông không có vẻ gì là sự hãi. Chúng rất vui vẻ, hay nói và ham hiểu biết. Cha mẹ chúng rất tình cảm và chu đáo. Dường như có một sức mạnh giáo hóa vô hình nào đó trên bàn ăn của họ - và tôi bắt đầu thấy nghi ngờ, điều có trong cuộc sống của họ - lại không có trong cuộc sống của chúng tôi?
Tôi bắt đầu suy nghĩ về cách dạy con của các bậc cha mẹ người Pháp, vì nhận ra rằng mọi chuyện không chỉ khác biệt trong các bữa ăn. Tôi đặt ra rất nhiều câu hỏi. Ví dụ như tại sao trong hàng trăm lần đi choi ở công viên, tôi chưa bao giờ thấy một đứa trẻ Pháp nào tỏ ra mất bình tĩnh, cáu kỉnh, giận dữ (ngoại trừ con tôi)? Tại sao những người bạn Pháp của tôi không phải vội vàng tắt điện thoại khi con họ đòi cái gì đó? Tại sao phòng khách của họ không bao giờ phải bày la liệt đồ choi, thậm chí phải dựng lều, làm bếp ăn đồ choi cho lũ trẻ, như cách mà chúng tôi đang phải trải qua?
Và nhiều hon nữa. Tại sao nhiều trẻ em Mỹ tôi gặp lại có một chế độ ăn riêng hoặc chỉ ăn những thức ăn dành riêng cho trẻ, trong khi những trẻ em Pháp, bạn của con gái tôi lại ăn được cả cá, rau xanh và ăn tất cả những gì người khác ăn? Ngoại trừ một khoảng thòi gian nhất định vào buổi chiều, còn trẻ em Pháp chẳng bao giờ đòi ăn vặt.
Tôi không hề nghĩ rằng mình sẽ ngưỡng mộ phưong pháp làm cha mẹ của Pháp. Nó không phải một điều đặc biệt, như thòi trang hay pho mát Pháp. Chẳng có ai tói Paris để vùi đầu vào quan điểm của người dân noi đây về quyền cha mẹ. Ngược lại: một người mẹ Mỹ mà tôi biết ở Paris phát hoảng lên khi thấy các bà mẹ Pháp hiếm khi cho con bú và để cho đứa con 4 tuổi của mình ngậm ti giả chạy quanh.
Vậy thì làm sao họ lại chưa bao giờ chỉ ra rằng có rất nhiều trẻ em Pháp bắt đầu ngủ xuyên đêm ở hai hay ba tháng tuổi? v ì sao họ không nhắc đến việc trẻ em Pháp không đòi hỏi sự chú ý thường xuyên của người lớn, và rằng các bé dường như có khả năng nghe từ “không” mà không bị chán nản?
Chẳng thấy ai buồn đoái hoài gì đến tất cả những điều này. Nhưng càng ngày tôi càng thấy rõ các cha mẹ Pháp đang tạo ra đưực bầu không khí hoàn toàn khác cho cuộc sống gia đình của mình. Khi các gia đình người Mỹ tói nhà tôi choi, cha mẹ thường phải dành rất nhiều thòi gian làm trọng tài trong các cuộc cãi vã giữa những đứa con, hoặc giúp đỡ những đứa con mói chập chững biết đi chạy loanh quanh trong bếp hay ngồi xếp hình Lego. Ở đó luôn có tiếng khóc và tiếng dỗ dành. Nhưng khi bạn bè người Pháp tói nhà tôi, thì chúng tôi cùng ngồi uống cà phê, còn những đứa con của họ vui vẻ tự choi vói nhau.
Cha mẹ Pháp rất quan tâm tói con cái. Nhưng họ không quá lo lắng về tình trạng sức khỏe của con mình. Cách nhìn nhận điềm tĩnh này giúp họ làm tốt hon trong việc thiết lập những giói hạn cho trẻ cũng như trong việc trao cho trẻ quyền tự chủ.
Tại Pháp, tôi nhìn thấy một kiểu nuôi dạy trẻ hoàn toàn khác ở Mỹ. Sự tò mò của một nhà báo cùng vói sự tuyệt vọng của một người mẹ đã kích thích tôi vào cuộc. Vào cuối kỳ nghỉ kinh khủng của mình, tôi quyết định tìm hiểu xem đâu là điều khác biệt của các bậc cha mẹ Pháp? Tại sao trẻ em Pháp không ném thức ăn? Tại sao các bậc cha mẹ Pháp lại không phải là những bậc cha mẹ hay la hét? Sức mạnh giáo hóa, vô hình trong tay các bậc cha mẹ Pháp là gì? Tôi có thể thay đổi và áp dụng nó cho những đứa con của mình không?
Tôi nhận ra sự khác biệt qua một nghiên cứu do một nhà kinh tế học thực hiện tại Princeton. Nghiên cứu này so sánh kinh nghiệm chăm sóc trẻ của các bà mẹ có hoàn cảnh tương tự nhau tại hai thành phố Columbus (Mỹ) và Rennes (Pháp). Kết quả cho biết việc chăm sóc con cái khiến các bà mẹ Mỹ mệt mỏi hon gấp hai lần so vói các bà mẹ Pháp. Sự khác biệt này tôi đã quan sát khi đến Paris và trong lần trở lại Mỹ: có một cách gì đó khiến việc nuôi dạy con của cha mẹ Pháp đỡ vất vả và thú vị hon.
Tôi tin chắc rằng nhũng bí mật trong việc nuôi dạy con của cha mẹ Pháp đang ẩn giấu trong những điều rất đon giản, chỉ có điều trước đó không ai nhìn ra. Tôi bắt đầu để một cuốn sổ ghi chép vào túi và luôn mang theo khi đi ra ngoài. Tất cả nhũng lần tói bác sỹ khám bệnh, đi ăn tối, vui choi đều trở thành cơ hội để tôi quan sát các hành động của cha mẹ Pháp và tìm ra đâu là quy luật bất thành văn mà họ đang áp dụng.
Ban đầu rất khó nói. Cha mẹ Pháp dường như rất dung hòa giữa hai thái cực vừa cực kỳ nghiêm khắc vừa hết sức dễ dãi. Có thẩm vấn họ thì cũng không rút ra được gì. Hầu hết những bậc cha mẹ mà tôi nói chuyện đều khẳng định rằng họ không làm bất cứ điều gì đặc biệt.
Qua nhiều năm và sau khi đã sinh hai đứa con tại Paris, tôi đã lần ra những manh mối.
Tôi tìm đọc những cuốn sách về nuôi dạy con. Tôi phỏng vấn nhiều bậc cha mẹ và các chuyên gia. Thậm chí tôi còn nghe lén nhiều người trong khi đi siêu thị. Rốt cuộc, tôi nghĩ mình đã khám phá ra điều khác biệt của cha mẹ Pháp trong nuôi dạy con cái.
Khi tôi nói “các bậc cha mẹ Pháp” là tôi đang nói một cách khái quát, chứ thật ra mỗi người mỗi khác. Hầu hết các cha mẹ mà tôi gặp họ đều sống tại Paris và vùng ngoại ô Paris, họ đều có trình độ đại học, có công việc chuyên môn và có mức thu nhập trên mức thu nhập trung bình của người Pháp. Tôi đang so sánh họ vói các bậc cha mẹ Mỹ.
Mặc dù vậy, khi tôi đi vòng quanh nước Pháp, tôi thấy rằng quan điểm cơ bản của những người Paris trung lưu về cách khuyến khích trẻ khá giống vói quan điểm của những bậc cha mẹ thuộc tầng lóp lao động sống tại các tỉnh lẻ nước Pháp. Thực vậy, tôi thấy rằng trong khi các bậc cha mẹ Pháp có lẽ không biết chính xác điều họ đang làm, nhưng dường như tất cả họ đều làm những điều ít nhiều tương tự nhau. Các luật sư khá giả, các nhân viên chăm sóc tại các trung tâm, các giáo viên trường công hay những cụ già đã từng trách móc tôi trong công viên, tất cả họ đều nói về những nguyên tắc cơ bản giống nhau. Dường như họ đang thực hành tất cả những điều đã được viết trong các cuốn sách về trẻ em Pháp và những tạp chí dành cho cha mẹ mà tôi đã đọc. Tôi nhanh chóng nhận ra rằng việc có một đứa trẻ trong các gia đình Pháp không phụ thuộc vào việc lựa chọn một triết lý nuôi dạy con. Tất cả mọi người đều ít nhiều có những nguyên tắc cơ bản.
Tại sao lại là Pháp? Chắc chắn tôi không có một sự thiên vị, ủng hộ Pháp. Ngược lại, tôi còn không chắc rằng tôi thích sống ở đây. Nhưng kiểu nuôi dạy con của người Pháp lại là bức tranh làm nền hoàn hảo cho những vấn đề hiện tại trong cách nuôi dạy con của người Mỹ. Các bậc cha mẹ người Paris rất hào hứng khi nói về con cái mình, chỉ ra những tố chất bẩm sinh của chúng, đọc rất nhiều sách về trẻ em. Họ dạy con choi tennis, cho con tham gia các lóp học vẽ và đưa chúng đi tham quan các bảo tàng.
Tuy nhiên, người Pháp biết cách nuôi dạy con nên họ không cảm thấy bị áp lực. Họ cho rằng cha mẹ không nhất thiết lúc nào cũng phải kè kè đi theo chăm sóc, phục vụ con mình và cha mẹ không cần có cảm giác tội lỗi về điều đó. “Vói tôi, tất cả mọi buổi tối là dành cho gia đình”, một bà mẹ người Pháp nói vói tôi. “Con gái tôi có thể ở vói chúng tôi nếu con bé muốn, nhưng đó là thòi gian dành cho người lớn.” Các cha mẹ Pháp đều muốn choi vói con mình, nhưng không phải trong tất cả mọi thòi gian. Trong khi những đứa trẻ Mỹ mói chập chững biết đi đã đưực cha mẹ thuê gia sư về dạy đọc thì khi đó những đứa trẻ Pháp chỉ học đi.
Tại Pháp có tất cả các loại dịch vụ công có thể đảm bảo rằng việc nuôi một đứa trẻ sẽ không khiến các bậc cha mẹ quá căng thẳng, mệt mỏi. Phụ huynh không phải đóng tiền học phí cho trẻ đi học mẫu giáo, không phải lo lắng về bảo hiểm sức khỏe hay tiền học phí sau này. Rất nhiều người được nhận tiền mặt hàng tháng - đưực trực tiếp gửi vào tài khoản ngân hàng của họ - chỉ để phục vụ cho việc chăm nuôi trẻ.
Nhưng những dịch vụ công đó cũng không giải thích được sự khác biệt của cha mẹ Pháp mà tôi đã chứng kiến. Người Pháp dường như có cả một khuôn khổ hoàn toàn khác để nuôi dạy trẻ. Khi tôi hỏi các cha mẹ Pháp họ đã rèn luyện những đứa trẻ của mình như thế nào, thì phải mất ít giây bối rối họ mói hiểu điều tôi hỏi. “À, bạn muốn nói rằng chúng tôi đã giáo dục những đứa trẻ của mình ra sao ư?” Họ hỏi. “Rèn luyện”, tôi sớm nhận ra rằng từ đó quá hạn hẹp, chỉ là một loại hiếm khi-được dùng để chỉ sự trừng phạt. Trong khi đó “giáo dục” (không theo nghĩa phải đến trường học) lại là điều gì đó mà các cha mẹ Pháp hình dung về chính bản thân họ khi nuôi dạy con trẻ.
Trong nhiều năm nay, có rất nhiều bài viết tuyên truyền về phưong pháp nuôi dạy con kiểu Mỹ hiện thòi. Có hàng tá cuốn sách cung cấp cho người Mỹ về những lý thuyết để có thể trở thành những bậc cha mẹ khác biệt.
Tôi không có một lý thuyết nào. Cái mà tôi có, đang trải ra trước mắt tôi, là một xã hội vói đầy đủ chức năng của nó vói những bậc cha mẹ ngủ tốt, ăn ngon và thư giãn họp lý. Tôi đang bắt đầu vói kết quả đó và làm việc hết sức để tìm hiểu xem người Pháp đã thực hiện những điều đó như thế nào. Nó chỉ ra rằng có một kiểu cha mẹ khác biệt, và bạn không chỉ cần một triết lý nuôi dạy con khác biệt. Bạn chỉ cần có cái nhìn khác biệt về những gì thực sự có ở một đứa trẻ.
