❤ Hồi đó, thằng anh học lớp 4, cuối năm thủ thỉ với mẹ:

- Mẹ ơi, con mơ ước có một cánh cửa, mà khi con mở cửa bước vào, hai trăm cuốn sách đổ ập lên đầu con!

Mẹ không hiểu, hỏi lại:

- Thế tức là làm sao?

Con giải thích:

- Con thích đó là 200 cuốn sách khoa học, thiên văn học, con thỏa thích đọc, đọc đi đọc lại, đọc hết những cuốn ở lĩnh vực này lại đọc sang những loại khác!

Hôm sau mẹ thận trọng hỏi lại:

- Vậy con sẽ cất 200 cuốn sách ở đâu? Đặt xuống đất à?

- Con sẽ chia ra thành từng loại khác nhau, cứ mỗi loại con lại để thành một chồng riêng! Đọc xong chồng này con sẽ đọc sang chồng khác!

Xong, Deal này đã chốt!

❤ Mình cho con dùng laptop của mẹ, tự vào chọn sách trên tiki bỏ vào giỏ hàng. Sau đó mẹ vào xem xét, lọc những cuốn không cần thiết, giải thích cho con những cuốn không phù hợp, bàn với con nên mua những cuốn gì, tất cả mất mấy ngày liên tục mới xong. Một vài tiêu chí hai mẹ con thống nhất:

- Sách STEM vì rất hấp dẫn
- Sách có minh hoạ và do tác giả nước ngoài viết vì rất hấp dẫn
- Sách có hệ thống lại nội dung bằng mục lục và index là rất hấp dẫn
- Sách về danh nhân và địa lý các quốc gia là rất hấp dẫn
- Sách về thiên văn học quá ít, mình thay bằng bộ Big books tuy là dành cho lứa tuổi bé hơn nhưng học sinh tiểu học cũng đọc rất thú vị
- Các cuốn hư cấu rất hấp dẫn (bé nhà mình vô cùng mê bộ 4 tập "Mộng giới Oniria" và mất mấy năm chờ đợi, mỗi tháng lên mạng tìm 1 lần để chờ NXB ra cuốn mới dù sách siêu dày. Và mê mẩn tiểu thuyết "Cuộc chiến hành tinh Phantom" của thần đồng Đỗ Nhật Nam, đến giờ nó vẫn cứ chờ mong được đọc tiếp tập 2, mình đành phải thay bằng các bộ chưởng Kim Dung, các bộ như Mật mã Tây Tạng 11 cuốn, Muôn kiếp nhân sinh tập 1 và 2 cho bé). Các cuốn Sê-lốc Hôm gì đó là cho mua hết.
- Sách truyện tranh rất thú vị, nhưng ko mua Doraemon và các truyện tranh dài kỳ của NXB Kim Đồng vì các sách này sẽ mua lẻ, khi em nào dễ thương thì mẹ cho đi nhà sách tự chọn vào các chiều thứ 4 và 6 (Mà sau con nhà mình lại toàn chọn mua bộ "Siêu nhân Việt Nam" hơn 30 cuốn).
- Sách kỹ năng cũng mua mấy cuốn dạy ảo thuật (6 cuốn của NXB Trẻ) và sách dạy chơi cờ. Trọn bộ của tủ sách Kẹp Hạt Dẻ mấy nghìn trang các con đã đọc hết mấy lượt, các bộ như "Nhà trên cây" hay các bộ của NXB Phụ Nữ các con được tặng nên đọc hết rồi. Tiết kiệm đc rất nhiều cho mẹ!

Sau khi xác định đc danh mục sách muốn đọc, mẹ chia ra chục đợt mua ở nhiều nơi, tiki, nhasachphuongnam, fahasa v.v... thì túi tiền mới chịu nổi. Giá có thời gian đi tìm mua được sách cũ cho rẻ thì tốt biết mấy, vì nhiều cuốn như "Quà Của Bố", "Tippi hoang dã" ở thời điểm đó đã tuyệt bản, mình phải sang Mỹ mua về 1 cuốn Tippi cũ tiếng Anh sau đó vài tháng.

❤ Bí quyết giúp con thích đọc sách là hãy cho phép con xé sách. Từ nhỏ mình đã cho phép các con xé sách, nghịch sách, vẽ bậy vào sách, vứt sách lung tung, coi sách chỉ là công cụ, đồ chơi. Cắt dán hình từ sách, nói chung là tương tác với sách một cách tự do như ý con muốn. Viết lại sách nếu thích, vào bên cạnh.

Trẻ con nhà mình nếu bắt nó giữ gìn cẩn thận, đọc xong gấp lại nghiêm túc, cất vào tủ ngay ngắn, nó sẽ sợ sách, và thoái thác khi đến gần sách, trẻ con chúng nó sợ phiền hà, sợ bị bắt tuân lệnh. Nói chung mỗi trẻ một tính cách, cứ trước khi đi ngủ, mình lại lấy các nhân vật ra để kể lại một câu chuyện rất khác, rất cool ngầu, rất quậy! Kiểu như nếu con vừa đọc xong cuốn "Love you to the moon (and back)" thì mẹ sẽ bịa ra một câu chuyện Thỏ Mahi và Rùa Lạc Chó chạy thi tới mặt trăng ra sao, phát minh ra Chuột Cống Airlines ra sao v.v...

Trẻ con nó sẽ ghét đọc sách nếu bị áp lực. Tất cả những việc như đọc sách cùng con, hỏi con về cảm nhận, muốn con ghi ra vài dòng cảm tưởng, cùng con khám phá câu chuyện v.v... có thể tạo ra áp lực cho lũ nhà mình. Nên mình mặc kệ chúng nó với sách.

Về sau này, chúng nó cũng biết là đọc sách thì "chính thống" hơn các câu chuyện mẹ bịa ra trước khi đi ngủ. Nên mình ko bịa nữa mà mình bắt đầu nối dài các cuốn sách ban ngày bằng câu chuyện ban đêm: Tuần thì mình kể 6 tối 6 câu chuyện về ích lợi của chuyện con trai phải tập mặc quần sịp, khi người ngoài hành tinh cũng phải bay xuống ăn trộm quần sịp, con bò lạc tìm cách phá rào vào vườn vì muốn cướp quần sịp trên dây phơi, đàn ong bay và nhấc cái quần lơ lửng trên không trung, may sao mọi chuyện luôn kết thúc vào sáng sớm khi con ngủ dậy. Tuần thì mình kể về việc lũ mèo chu du thế giới ra sao sau khi các con ngủ!

❤ Cậu anh mê nhất các cuốn dạy làm bếp, cậu khư khư cuốn "80 ngày ăn khắp thế giới" của NXB Kim Đồng và "Dạy làm bánh mứt kem" của NXB Phụ Nữ. Mỗi tuần cậu anh làm một món gì đó theo sách dạy. Trong năm lớp 5, thỉnh thoảng cậu làm xong lại đóng trà sữa Thái thạch trân châu vào lọ, hoặc kem sữa chua chuối dừa vào hộp, hay là bánh vào túi rồi bảo bố chở đến nhà một cậu bạn trai cùng lớp. Hai cậu bé xúm nhau ngồi ăn, tấm tắc khen nhau, vừa ăn vừa nói chuyện trên trời dưới bể.

Hết lớp 5, rời trường Tiểu học, cậu anh xin phép mẹ, cho phép cậu làm toàn bộ bữa tiệc chia tay của lớp, là gần 60 suất liên hoan.

Mình hỏi:

- Con định làm các món gì?

- Con định làm kem xoài, đồ uống là trà sữa Matcha pudding vỏ chanh, ngoài ra làm bánh quy sô cô la.

Mẹ suy nghĩ rồi bàn với cậu anh:

- Mẹ nghĩ là cô giáo và các bạn sẽ ủng hộ, thể nào ban phụ huynh cũng sẽ lại mua gà rán và trà sữa liên hoan như mọi khi, như mọi lớp, như mọi dịp. Nên đồ của con sẽ rất hấp dẫn. Mẹ sẵn sàng chi tiền và giúp con chở đồ, mẹ tin là mình con nấu được toàn bộ, nhưng con tính đi: hơn 50 người là hơn 50 cốc nhựa đựng kem, 50 thìa nhựa xúc kem, 50 chai nhựa đựng trà Matcha kèm pudding, 50 gói nilong đựng bánh quy, con cân nhắc chọn món liên hoan nào bớt sử dụng đồ nhựa làm hại môi trường, ví dụ tất cả chỉ đựng trên 1 chiếc đĩa giấy to như là món sushi?

Sau nhiều thảo luận, cậu quyết định sẽ chỉ làm theo kiểu "du kích" như trước đây, cho nhóm nhỏ bạn bè đến nhà ăn thôi! Niềm vui được nấu cho cả lớp không bù được nỗi day dứt trong cậu anh khi sẽ thải ra quá nhiều rác thải!

Đọc rất nhiều thứ, rồi sẽ quên nội dung. Nhưng "cảm giác" bên trong con người thì còn lại, sách có lẽ tạo nên trực cảm.

❤ Đây là một phần trong danh sách các cuốn mẹ con mình đã chọn mua và đặt vào tủ, đọc đi đọc lại nhiều lần cả trong phòng ngủ lẫn trong toilet vài năm qua, mình đặt theo mục lục cho mỗi chủ đề mình cảm thấy có thể gợi ý cho gia đình bạn, phù hợp với các bé tiểu học:

- Big Book Of Stars And Planets - Cuốn Sách Khổng Lồ Về Các Ngôi Sao Và Các Hành Tinh
- Big Book Of Big Monsters - Cuốn Sách Khổng Lồ Về Những Con Quái Vật
- Big Book Of Big Bugs - Cuốn Sách Khổng Lồ Về Những Con Bọ
- Big Book Of Big Ships - Cuốn Sách Khổng Lồ Về Các Loại Tàu Thuyền
- Big Book Of The Body - Cuốn Sách Khổng Lồ Về Cơ Thể Người
- Big Book Of Colours - Cuốn Sách Khổng Lồ Về Các Màu Sắc
- Big Book Of Sea Creatures - Cuốn Sách Khổng Lồ Về Các Loài Động Vật Biển
- Big Book Of Big Dinosaurs - Cuốn Sách Khổng Lồ Về Các Loài Khủng Long
- The Big Book Of Brain Games - 1000 Câu Đố Tư Duy Về Toán, Khoa Học & Nghệ Thuật

- Thế Nào Và Tại Sao: Hành Tinh Và Thám Hiểm Vũ Trụ - Những Cuộc Thám Hiểm Vào Không Gian
- Thế Nào Và Tại Sao - Núi Lửa - Lửa Từ Lòng Đất

- Khám Phá Bí Ẩn Trái Đất
- Khám Phá Bí Ẩn Về Động Vật
- Khám Phá Bí Ẩn Nhân Loại

- Tủ Sách Bách Khoa Tri Thức Trẻ Em - Bí Ẩn Của Đại Dương (Tái Bản)
- Mê Cung Phát Triển Tư Duy - Tập 1,2 và 3 (Third - Big Maze Book)
- Khám Phá Bí Ẩn Khám Phá Khoa Học
- Einstein Và Vũ Trụ Giãn Nở
- Darwin Và Các Nhà Khoa Học Khác
- Nổi Danh Vang Dội - Davinci Và Bộ Óc Siêu Việt
- Vật Lý - Câu Chuyện Của Những Lực Bí Hiểm
- Đôraemon Đố Vui- Đôraemon Những Cuộc Phiêu Lưu

- Lớp Khoa Học Của Lợn Con - Lợn Con Nổi Giận (Hạt Nhân Và Năng Lượng)
- Lớp Khoa Học Của Lợn Con - Bay Cùng Tên Lửa (Tên Lửa Và Tàu Vũ Trụ)
- Lớp Khoa Học Của Lợn Con - Đặt chân lên Mặt Trăng (Trái Đất Và Mặt Trăng)
- Lớp Khoa Học Của Lợn Con - Du Hành Vào Vũ Trụ (Hệ Mặt Trời Và Các Vì Sao)
- Lớp Khoa Học Của Lợn Con - Bay Cùng Ánh Sáng (Ánh Sáng Và Âm Thanh)
- 420 Câu Đố Vui Thông Minh
- Phát Triển IQ Tư Duy Logic - Đố Vui Đoán Giỏi

- Trưởng Thành Cùng Thỏ Bunny - Thỏ Bunny Và Bản Nhạc Giao Hưởng
- Tìm Hiểu Khoa Học Qua Tác Phẩm Văn Học Nổi Tiếng - Người Tàng Hình - Phép Thuật Của Khoa Học
- Shin Khoa Học - Nghề Nghiệp Quanh Ta
- Shin Khoa Học - Khám Phá Thế Giới Côn Trùng
- Shin Khoa Học - 20 Vĩ Nhân Thế Giới
- Shin Khoa Học - Điều Kì Diệu Của Vũ Trụ
- Shin Khoa Học - Những Câu Hỏi Vì Sao

- Danh Nhân Thế Giới - Anhxtanh (2014)
- Danh Nhân Thế Giới - Nôben (2014)
- Danh Nhân Thế Giới - Êđixơn (2014)
- Danh Nhân Thế Giới - Hêlen (2014) (chàng anh nhà mình vô cùng thích Hêlen, thích nhân vật này nhất trong cả bộ)
- Danh Nhân Thế Giới - Mari Quyri (2014)
- Danh Nhân Thế Giới - Napôlêông (2014)
- Danh Nhân Thế Giới - Sutơ (2014)
- Danh Nhân Thế Giới - Fabrê (2014) (cả 2 anh em đều thích Fabre, nên sau này mình phải tìm mua mấy cuốn Côn Trùng Ký của Huy Hoàng books, họ làm tuyệt đẹp!)
- Danh Nhân Thế Giới - Niutơn (2014)
- Danh Nhân Thế Giới - Lincôn (2014)
- 1001 Chuyện Kể Về Các Danh Nhân
- Combo Danh Nhân Việt Nam (Song Ngữ)Trọn Bộ 6 Cuốn
- Chuyện kể hằng đêm cho những cô bé cá tính (NXB Kim Đồng) siêu đẹp, siêu cần thiết cho mọi bé gái và nhất là tuổi thiếu nữ, trước 18.

- Thần Thoại Hy Lạp - Những Anh Hùng Hy Lạp: Heracles Và Mười Hai Kì Công
- Thần Thoại Hy Lạp - Những Anh Hùng Hy Lạp: Chiến Công Hiển Hách Của Các Anh Hùng Hy Lạp
- Thần Thoại Hy Lạp - Những Anh Hùng Hy Lạp: Perseus Và Những Cuộc Phiêu Lưu Mạo Hiểm
- Thần Thoại Hy Lạp - Những Anh Hùng Hy Lạp: Achilles Và Cuộc Chiến Thành Troy
- Thần Thoại Hy Lạp - Những Anh Hùng Hy Lạp: Odysseus Và Hành Trình Trở Về Quê Hương
- Thần Thoại Hy Lạp - Zeus Và Các Vị Thần Trên Đỉnh Olympus
- Thần Thoại Hy Lạp - Số Phận Của Hai Vị Thần Sinh Đôi
- Thần Thoại Hy Lạp - Niềm Vui Của Tình Yêu
- Thần Thoại Hy Lạp - Cuộc So Tài Giữa Sức Mạnh Và Trí Tuệ
- Thần Thoại Hy Lạp - Tình Yêu Của Các Vị Thần: Bài Học Của Tình Yêu
- Thần Thoại Hy Lạp - Tình Yêu Của Các Vị Thần: Phép Lạ Của Tình Yêu
- Thần Thoại Hy Lạp (bản chữ, đầy đủ)

- Bách Khoa Lịch Sử Thế Giới
- Hoàng Tử Bé (Tái Bản 2017)
- Charlotte Và Wilbur (Tái Bản 2014)
- Bác Sĩ Aibôlít
- Charlie Và Nhà Máy Sôcôla (Ấn Bản Kỉ Niệm 60 Năm Thành Lập NXB Kim Đồng)
- Bột Mì Vĩnh Cửu (Tái Bản)
- Người Cá
- Những Cuộc Phiêu Lưu Của Huckleberry Finn
- Truyện Cổ Tích Việt Nam - Con Gà Trống Biến Thành Con Ma Ác

- Thế Nào Và Tại Sao - Khủng Long - Trong Đế Chế Của Các Loài Bò Sát Cổ
- Thế Nào Và Tại Sao - Vũ Trụ Những Bí Ẩn Của Không Gian
- Thế Nào Và Tại Sao - Những Phát Minh
- Thế Nào Và Tại Sao - Núi Lửa - Lửa Từ Lòng Đất
- Thế Nào Và Tại Sao: Hành Tinh Và Thám Hiểm Vũ Trụ - Những Cuộc Thám Hiểm Vào Không Gian
- Khám Phá Bí Ẩn Vũ Trụ
- Tủ Sách Danh Nhân - Neil Armstrong

Riêng bộ Sherlock Holmes, mẹ chọn sách chữ dày trọn bộ và 1 cuốn truyện tranh với nội dung y như nhau. Sau khi con đọc xong, mẹ hỏi con xem thấy 2 cuốn khác nhau ra sao về nội dung, sau đó giải thích việc sản xuất content phù hợp thị hiếu khách hàng sẽ quan trọng thế nào trong ngành tiếp thị nội dung.

Một số cuốn sách văn học về Toán học rất giải trí, được tái bản đẹp:
- Thuyền trưởng đơn vị
- Người mặt nạ đen ở nước An Giép
- Ba ngày ở nước tí hon
- Tìm số thất lạc

Và đặc biệt, mình vô cùng tiến cử bộ sách dành cho các bé mê khoa học này, mình mua gần như đủ 40 cuốn cho các con: HORRIBLE SCIENCE và HORRIBLE GEOGRAPHY (NXB Trẻ)

1/ Ánh sáng dễ sợ
2/ Bệnh tật từ thuốc thang ghê tởm đến mổ xẻ ghê rợn
3/ Bờ biển bụi bờ
4/ Cây xanh đành hanh
5/ Chất độc nhức xương
6/ Cơ thể chúng ta một thế giới kỳ thú
7/ Đánh chiếm bầu trời
8/ Điện học cuốn hút đến tóe lửa
9/ Hóa học - Một vụ nổ ầm vang
10/ Hoang mạc hoang sơ
11/ Không gian, các vì sao và người ngoài hành tinh
12/ La Mã bại xụi
13/ Miền cực lạnh cóng
14/ Người Ai Cập, xác ướp cũng phải choáng váng
15/ Người Hy Lạp huyền thoại
16/ Những nhà thám hiểm hăm hở
17/ Núi lửa nóng hơn cả lửa
18/ Thế giới ô nhiễm
19/ Thiên hà thật đáng ngạc nhiên
20/ Thiên nhiên hoang dã. Ái chà! Lạ lắm nhé!
21/ Thời kỳ đồ đá - Hoang dại hơn đá
22/ Vật lý câu chuyện của những lực bí hiểm
- RỪNG MƯA NHIỆT ĐỚI RẬM RẠP
- Thời Tiết Mạnh Như Bão Tố
- Sông Ngòi Xông Xênh

Một số cuốn như "Giấy đen mực trắng", "Gấu mẹ Vĩ đại", "Người Mohican cuối cùng" mình ko tìm ra sách.

Nhà mình đã có mười mấy cuốn tiểu thuyết của Kẹp Hạt Dẻ nên ko cần mua, còn nhà bạn nên có ít nhất 1 cuốn trong số này để trẻ con lớn lên bằng vui và cả buồn, và cả vĩ đại:

- LAD 2 tập Câu chuyện về phẩm giá của một con chó
- Chuyện về Buff
- Dãi
- Kalak
- Câu chuyện phương Bắc
- Kazan
v.v... hàng chục tiểu thuyết nữa gần đây mới ra thêm.

❤ Khi bé anh lên lớp 6, bé bắt đầu thích các cuốn như "Bóng ma trong nhà hát" của Nhã Nam làm, hoặc "Khổng Tử tâm đắc" của First News làm, bổ sung các bộ về nhạc sĩ cổ điển và hoạ sĩ do NXB Kim Đồng mới ra hồi 2018 cũng rất hay.

Năm ngoái mùa dịch, cả năm mẹ chỉ dám cho ra nhà sách Kim Đồng vài lần. Một hôm, mẹ cho đi mua truyện tranh. Cậu cầm ra 2 cuốn truyện tranh, đó là về Obama và linh mục Martin Luther King. Cậu rất thích 2 nhân vật này.

Hoá ra chỉ vì thích Marie Curie trước đây, nên cậu phát hiện người Ba Lan hồi đó rất căm ghét người Nga. Sao lại vậy? Để trả lời, cậu tìm đọc sách về phân biệt chủng tộc.

Mình có ở nhà cuốn vô cùng thú vị "Cha nói với con gái về phân biệt chủng tộc" do ĐH Hoa Sen làm, sách mỏng bé tí nhưng đọc phát hiểu luôn.

Xong cậu đọc và mê mẩn cái ông Luther King, cậu diễn thuyết cho mẹ nhiều lần về ông này và bạn ông này.

Cái rồi mùa dịch, cậu quan tâm tới hai người đàn ông da đen.

Cre: Trang Hạ