BỔ SUNG CANXI CHO TRẺ
Bạn nghĩ khi nào cần bổ sung canxi cho trẻ, lí do mà bạn đưa ra có trùng với những lí do bên dưới này không?
1. Trẻ chậm mọc răng so với các trẻ khác
2. Trẻ hay đổ mồ hôi trộm, giật mình hoặc ngủ không ngon giấc
3. Trẻ có vẻ hơi lùn
Dù bạn có 1 hay có tất cả các lí do ở trên, việc bạn bổ sung canxi từ TPCN cho trẻ đều không cần thiết. Tất cả chúng ta đều biết rằng canxi có liên quan đến răng chắc khỏe, phát triển xương và tăng chiều cao, nhưng thực tế canxi cần được bổ sung như thế nào? Chế độ dinh dưỡng cần như thế nào để đảm bảo trẻ được cung cấp đúng và đủ canxi cho sự phát triển của trẻ.
CANXI & ƯỚC MƠ CỦA CHA MẸ
Một số cha mẹ chúng ta thường có niềm tin rằng "cho con uống thêm canxi cho nó cao, để nó thấp tội lắm". Nhiều cha mẹ mang một niềm tin chưa đúng về canxi với ước mơ về những thế hệ cao lớn chân dài, mà không biết niềm tin này có thể vô tình mang con cái họ đến những nguy cơ về 1 bệnh nào đó do chính sự dư thừa canxi gây ra.
CANXI & NHỮNG SUY NGHĨ CHƯA ĐÚNG
1. “Mọi vấn đề liên quan đến xương, răng, chiều cao...đều do canxi”
Đây là suy nghĩ chưa đúng. Bởi vì điều này cần phải có cả nội lực và ngoại lực. Nội lực là cần đầy đủ các nguyên liệu cho sự phát triển xương như vitamin D, canxi, phosphot, magnesium… Nếu không được cung cấp đầy đủ có thể ảnh hưởng đến quá trình phát triển của xương và răng khỏe mạnh. Bên cạnh đó vẫn cần những yếu tố ngoại lực như vận động, giấc ngủ,.., cũng như vai trò lớn của những hormone tăng trưởng và hormone sinh dục trong những giai đoạn phát triển chiều cao nhảy vọt của trẻ.
2. “Trẻ nhỏ thường thiếu canxi”
Đây là một suy nghĩ chưa đúng- có thể dễ làm cha mẹ chụp mũ con mình cũng thiếu. Thực tế, trẻ thường ít thiếu canxi do tỷ lệ hấp thụ canxi từ thực phẩm của trẻ ở độ tuổi đang tăng trưởng là rất cao. Hơn nữa, các nguồn thực phẩm chứa canxi thường phong phú như sữa mẹ, sữa các loại, sữa chua, phô mai, tôm, cá...
3. "Bổ sung Canxi nên từ TPCN, thà dư hơn là thiếu".
Đây cũng là một suy nghĩ chưa đúng. Thực tế, nếu canxi dư thừa có thể gây nhiều tác hại mà cha mẹ không lường trước được, bao gồm cả bệnh tim mạch và gánh nặng lâu dài cho thận của trẻ. Phần lớn nguyên nhân dư thừa là do tự ý bổ sung từ TPCN do một số dạng khó hấp thụ hoặc có hàm lượng lớn. Những nghiên cứu cho thấy chỉ cần trẻ ăn uống đầy đủ và đa dạng những thức ăn hằng ngày là đã cung cấp đủ canxi cho sự phát triển.
LÀM SAO ĐỂ TRẺ NHẬN ĐỦ CANXI VÀ AN TOÀN?
Điều đầu tiên mà cha mẹ cần biết là trẻ có những giai đoạn vàng cho sự phát triển chiều cao để chúng ta lưu ý và giúp trẻ phát triển tốt nhất trong những giai đoạn này:
● Giai đoạn trẻ thơ: 3 tháng - 3 tuổi và 4-6 tuổi
● Giai đoạn dậy thì: 11-17 tuổi. Với bé gái trong giai đoạn 11 - 15 tuổi, và bé trai 13 - 17 tuổi
Trong những giai đoạn này bạn nên làm tốt những điều sau, trẻ sẽ có chiều cao tốt nhất:
1. Đảm bảo trẻ có chế độ ăn đa dạng và đầy đủ những thực phẩm giàu canxi như sữa, phô mai, sữa chua, rau lá xanh đậm, tôm cá.
2. Bổ sung đầy đủ vitamin D
3. Tránh cho trẻ có hoạt động thụ động trên màn hình nhiều hơn 1 tiếng/ngày như chơi điện tử, xem TV, ipad cho trẻ từ 2 tuổi.
4. Giúp trẻ có giấc ngủ điều độ:
* Giai đoạn trẻ thơ: tổng thời gian ngủ trung bình 11-14 tiếng/ngày
* Giai đoạn dậy thì: tổng thời gian ngủ trung bình 9-10 tiếng/ngày
5. Khuyến khích trẻ có lối sống năng động
● Nhóm dưới 5 tuổi: hướng đến sự năng động của trẻ hằng ngày thông qua các hoạt động vui chơi thường nhật như đi bộ công viên, trò chơi ngoài trời, ném bắt bóng, nhảy dây, hoạt động nằm úp khi chơi ít nhất 30 phút/ngày dành cho trẻ < 1 tuổi …
● Nhóm từ 5-18 tuổi: hướng tới sự năng động với khoảng 60 phút/ngày trong đó bao gồm:
✔ Các hoạt động vui chơi chạy nhảy ngoài trời thông thường
✔ Tham gia những hoạt động thể thao tích cực như bơi lội, cầu lông, bóng rổ, võ thuật… 3 ngày/tuần và tổng khoảng 60-90 phút/tuần
NHU CẦU CANXI THEO TỪNG ĐỘ TUỔI CỦA TRẺ
Thực ra, trẻ dưới 5 tuổi đa phần các trẻ vẫn đang dùng một loại sữa nào đó nên việc phối hợp lựa chọn các thực phẩm giàu canxi cho trẻ là dễ dàng đáp ứng đủ nhu cầu canxi mỗi ngày trẻ cần. Trong đó, với những trẻ thích ăn phô mai thì điều này lại càng dễ đạt hơn do phô mai là thực phẩm có hàm lượng canxi vượt trội, cao gấp 3 lần so với sữa và sữa chua tính trên cùng trọng lượng. Như, trong 100g phô mai chứa khoảng 700mg Canxi, trong khi đó sữa các loại chỉ khoảng 70-120mg canxi/100mL và và sữa chua 120-140mg/100gr. Bên cạnh đó, phô mai cũng là nguồn cung cấp đạm và những vi khoáng quan trọng khác như vitamin A, vitamin D, vitamin B12.
Nhu cầu canxi theo độ tuổi trẻ cần:
• Dưới 1 tuổi: 525mg canxi/ngày
• Trẻ 1-3 tuổi: 350mg canxi/ngày
• Trẻ 4-6 tuổi: 450mg canxi/ngày
• Trẻ 7-10 tuổi: 550mg canxi/ngày
• Trẻ 11-18 tuổi: bé gái 800mg/ngày và bé trai 1000ng/ngày
Ví dụ:
• Trẻ độ tuổi từ 7.5 -12 tháng tuổi: ngày uống khoảng 400-500ml sữa + dùng 1 miếng phô mai tam giác thì đã đủ lượng canxi trong ngày của trẻ
• Trẻ tuổi dậy thì có thể uống 300ml sữa, 2 miếng phô mai, 1 hộp sữa chua và tuần 2-3 ngày cá/tôm là có thể đủ nhu cầu theo độ tuổi
Ngoài phô mai, sữa chua, sữa… canxi cũng có thể tìm thấy trong đa dạng các nguồn khác như từ cá, tôm, trứng, rau củ quả. Tuy nhiên, một số loại rau như súp lơ xanh, rau chân vịt, bắp cải, bông cải trắng và các loại đậu có chứa 1 lượng hợp chất oxalate hoặc phytate có thể giảm hoạt tính sinh học của canxi. Do đó, nên ăn cách bữa với các thực phẩm giàu canxi để tránh tương tác.
Notes
National Sleep Foundation (2020) How Much Sleep Do You Really Need?
Hàm lượng calcium trong sữa, sữa chua,...là hàm lượng trung bình theo nguồn BDA và British Nutrition Foundation:
BDA (2020) Food Fact Sheet: Calcium - Hàm lượng canxi theo độ tuổi
British Nutrition Foundation (2018) Calcium counts Dairy and non-dairy sources of calcium.