CÁCH XOA DỊU TÂM LÝ KHỦNG HOẢNG SỢ XA CÁCH CỦA TRẺ GIAI ĐOẠN 10-18 THÁNG

Lo sợ xa cách hay khủng hoảng xa cách, là một giai đoạn bình thường trong sự phát triển cảm xúc của trẻ.

Định nghĩa lo sợ xa cách trong các thuật ngữ tiến hóa: Một đứa bé không biết cách tự vệ thì theo bản năng sẽ buồn bã vì bị tách khỏi những người bảo vệ và chăm sóc.

Tất cả các em bé đều phải trải qua giai đoạn lo lắng về sự xa cách ở một mức độ nhất định. Lo sợ xa cách bắt đầu khi bé hiểu ra rằng mọi thứ và con người vẫn tồn tại ngay cả khi không hiện diện trước mắt con. Ở một số giai đoạn nhất định, hầu hết trẻ sơ sinh hoặc trẻ chập chững biết đi sẽ thể hiện sự lo lắng và buồn bã khi cha mẹ rời khỏi con.

Thái độ của trẻ sơ sinh và sự xa cách mang đặc điểm văn hóa. Các nước phương Tây trẻ có xu hướng độc lập từ rất sớm. Nhưng ở nhiều nền văn hóa khác, trẻ sơ sinh hiếm khi tách khỏi mẹ trong năm đầu đời.
Những biểu hiện của trẻ cũng cho thấy rằng với con mẹ là duy nhất. Nhưng giai đoạn phát triển này chắc chắn sẽ gây khó chịu cho cả em bé và cha mẹ. May mắn là giai đoạn này sẽ qua đi khi bé lớn dần lên. Và mẹ cũng có thể tác động để giai đoạn này trở nên dễ dàng hơn.

Lo sợ xa cách thường xảy ra khi nào?

Em bé có dấu hiệu lo sợ xa cách sớm nhất là 6 hoặc 7 tháng. Đối với hầu hết các em bé, giai đoạn đỉnh điểm là từ 10 đến 18 tháng và giảm dần sau 2 tuổi.
Thông thường, lo sợ xa cách làm con sợ hãi khi mẹ rời khỏi con để đến công ty hay đơn giản là làm việc nhà. Con cũng có thể phải trải qua nỗi lo sợ xa cách vào ban đêm, vậy
nên mẹ phải đảm bảo cũi của con không có vật gì nguy hiểm. Mẹ cũng nên nằm ở phòng sát bên cạnh. Lo sợ xa cách sẽ giảm bớt khi con được 24 tháng tuổi.

Làm thế nào mẹ có thể giúp con vượt qua lo sợ xa cách?

Vấn đề lớn nhất của trẻ là nỗi lo chia cắt trong giai đoạn này. Thực tế, mọi đứa trẻ đều trải qua lo sợ xa cách như 1 phần trong sự phát triển tâm lý bình thường của bé. Dĩ nhiên, sau khi đi học, tối về bé khó ngủ hay ít nói là những biểu hiện bình thường của lo sợ xa cách. Để giúp bé phát triển qua thời kỳ lo sợ xa cách và hạn chế trẻ có thể "quá lo lắng", bạn có thể hỗ trợ bé bằng một số cách sau:

1. Đừng xoáy sâu vào nỗi lo lắng của bé. Ví dụ, khi bé đi học về, nếu bé buồn và ít nói, bạn có thể bắt chuyện với bé bằng cách hỏi thăm về món đồ chơi bé chơi lúc ở lớp, đừng hỏi về cô giáo hay bạn bè của bé vì giai đoạn đầu lo sợ xa cách nguồn lo lắng chính của bé là "chưa quen cô giáo hay bạn bè", mà bé chỉ quen được với đồ chơi thôi. Dĩ nhiên, bạn nên hỏi cô giáo của bé trước để biết bé thường chơi món đồ gì trên lớp.

2. Hãy để bé biết là bạn sẽ quay lại đón bé. Nỗi lo lắng của lo sợ xa cách là nằm ở việc bé không biết khi nào bạn quay lại. Bạn hãy dẫn bé đến trường, hôn và chào tạm biệt bé 1 lần (đừng làm nhiều lần). Bạn quay sang nói với cô giáo "chị sẽ đón bé sau 3 tiếng nữa nhé!" Rồi bạn quay xuống bảo bé " mẹ sẽ đón con sau 3 tiếng nữa nhé". Điều này bé sẽ tự điều chỉnh là "mẹ đã xác nhận quay lại". Lưu ý là bạn phải quay lại đúng số giờ bạn hứa. Nếu bé đi học nguyên ngày thì bạn không nên nói giờ, chỉ nói buổi. VD: Chiều mẹ đón con, đón sớm nhất nhé! (Nhớ là bạn nên đến sớm nhất, trước khi bé ra khỏi lớp. Điều này rất quan trọng cho ít nhất 4 tuần đầu tiên đi học của bé)

3. Khi bé 10-13 tháng, nếu bé chưa đi học, bạn có thể thường xuyên chơi trò "trốn tìm" với bé để bé quen sự vắng mặt và quay lại của bạn. Trò chơi đơn giản từ việc : dùng 1 tấm khăn bịt mắt, sau đó mở khăn không thấy bạn đâu. Bạn đếm đến 10 rồi xuất hiện trở lại. Bé tham gia trò này sẽ rất vui và dần quen việc vắng mặt và có quay lại của bạn. Nếu bé đã đi học, bạn vẫn có thể cho bé chơi trò này, nhưng bằng cách khác: Dẫn bé ra công viên, chơi trốn tìm đằng sau những vật dụng, để bé đi tìm. Nhớ là phải tạo điều kiện cho bé tìm thấy, không nên trốn mà bé khó tìm thấy thì sẽ không thành công.

4.Tạo nghi thức tạm biệt nhanh chóng . hãy giữ lời tạm biệt ngắn gọn và ngọt ngào. Nếu bạn nán lại, thời gian chuyển tiếp này sẽ khiến bé thêm lo lắng.

5.Hãy kiên định . Cố gắng thực hiện cùng một nghi thức đưa đón vào cùng một thời điểm mỗi ngày, tránh các yếu tố bất ngờ bất cứ khi nào bạn có thể. Một thói quen có thể làm giảm bớt sự lo lắng và sẽ cho phép con bạn xây dựng niềm tin vào sự độc lập của mình.

Chú ý : Khi chia tay, hãy dành cho trẻ sự quan tâm đầy đủ, yêu thương và cung cấp tình cảm. Sau đó nhanh chóng nói lời tạm biệt bất chấp những trò hề hay khóc lóc đòi bạn ở lại.

6.Giữ lời hứa của bạn . Bạn sẽ xây dựng lòng tin và sự độc lập của trẻ khi con bạn tin rằng bạn sẽ thực hiện lời hứa trở lại.

Sai lầm lớn nhất mà nhiều phụ huynh từng mắc phải trong vấn đề này là trở lại lớp để “thăm” con khoảng một giờ sau khi đưa con đi học. Điều này không chỉ kéo dài nỗi lo chia ly, cả mẹ và con phải bắt đầu lại mọi thứ trong quá trình này. Khi bạn rời đi lần thứ hai (và những ngày tiếp theo), nó sẽ khiến bé bùng nổ cảm xúc.

7.Hãy nói cụ thể theo phong cách trẻ em . Khi bạn thảo luận về việc trở lại của mình, hãy cung cấp thông tin cụ thể mà con bạn hiểu. Nếu bạn biết mình sẽ trở lại trước 3 giờ chiều, hãy nói điều đó với con bạn về điều kiện của nó; ví dụ, nói, " Mẹi sẽ trở lại sau giờ ngủ trưa và trước bữa ăn nhẹ buổi chiều ." Xác định thời gian mà trẻ có thể hiểu. Nói về việc bạn trở về sau một chuyến công tác dưới dạng “những giấc ngủ ”. Thay vì nói, "Mẹ sẽ về nhà sau 3 ngày nữa," hãy nói, " Mẹ sẽ về nhà sau 3 lần ngủ đêm ."

8.Hãy tập xa nhau . Đưa trẻ đến nhà bà ngoại , lên lịch đi chơi, nhờ bạn bè và gia đình chăm sóc trẻ cho bạn (thậm chí trong một giờ) vào cuối tuần. Trước khi bắt đầu đưa trẻ đi học, hãy thực hành nghi thức đến trường và nghi thức tạm biệt trước khi bạn phải chia tay. Hãy cho con bạn một cơ hội để chuẩn bị, trải nghiệm và phát triển khi không có bạn!

9.Luôn luôn nói lời tạm biệt với con. Nhớ nói với con mẹ sẽ đi đâu và khi nào mẹ về. Nhưng đừng quá bịn rịn và kéo dài thời gian tạm biệt con. Mẹ cũng đừng trốn con đi. Làm như vậy khiến trẻ nghĩ rằng mẹ đã "biến mất" và con sẽ càng cảm thấy khủng hoảng hơn.

Hiếm khi nỗi lo chia ly vẫn tồn tại hàng ngày sau những năm học mẫu giáo. Nếu bạn lo lắng rằng con mình không thích nghi với việc không có bạn, hãy trò chuyện với bác sĩ nhi khoa. Bác sĩ có thể giúp bạn xoa dịu nỗi bất an và xác định kế hoạch hỗ trợ cả hai mẹ con!