PHƠI NẮNG VÀ VITAMIN D
Bài viết của bác sĩ Nguyễn Thanh Sang (bacsiyeuconnit)
“Dù mới 7h sáng và nắng khá gắt, mình thấy 2 bà cháu phơi nắng và Mình rất muốn qua nói vài lời nhưng lại thôi, vì trong gia đình bác có người làm trong ngành Y. Chú xin lỗi em bé vì đã chọn im lặng nhé!” - đọc chia sẻ của một ông bố bỉm sữa rất tích cực cập nhật kiến thức mà mình thấy xót xa quá....
Muốn có đôi lời cùng mọi người.
Từ những năm 2008, các chuyên gia Hiệp hội Nhi khoa Thế giới nhận thấy rằng cái việc phơi nắng không những không giúp được gì cho các bé trong việc hấp thụ vitamin D mà còn làm tăng nguy cơ các vấn đề về da như lão hoá, ung thư da...nên họ dẹp luôn khuyến cáo phơi nắng và nâng liều Vitamin D sinh lý lên 400 đơn vị mỗi ngày.
Hơn 12 năm trước các khuyến cáo đã thay đổi và thế giới đã bổ sung trực tiếp dạng nhỏ giọt hoặc dạng xịt rồi. Vậy mà đến hôm nay, chuyện phơi nắng để bổ sung Vitamin D nó vẫn là chuyện tranh cãi nảy lửa giữa các thế hệ, thậm chí, là giữa nhân viên y tế với nhau.
Ánh sáng mặt trời có 3 loại tia UV là A, B và C. Tia UV(C) sẽ bị bật ra khỏi khi gặp tầng ozone nên khỏi bàn. Còn lại UV (A) và UV (B)
• Tia UV(A) là cái tia gây tổn thương da, ung thư da, lão hoá da...và đặc biệt là nó xuất hiện từ lúc mặt trời mọc và chỉ kết thúc khi mặt trời lặn. Nên nhiều người nghĩ rằng đi vào sáng sớm ánh sáng dịu nhẹ da sẽ không sao là hoàn toàn sai.
• Tia UV (B) là cái tia quan trọng trong tổng hợp Vitamin D nhưng mà ngặt nỗi các nghiên cứu ghi nhận rằng để đủ cường độ tia để kích da tạo Vitamin D là từ 9h trưa tới 15h chiều.
• Vấn đề nằm ở chỗ cái tia UV(B) giúp tạo Vitamin D chỉ hiệu quả khi phơi 9h-15h khiến nhiều người nghĩ rằng khuyên phơi nắng giờ đó là "tào lao" và rất ủng hộ phơi nắng sáng. •
Việc bạn phơi nắng buổi sáng thì bé chỉ nhận tia UV(A) và bạn cảm thấy giờ đó nắng dịu nhẹ, không quá khó chịu do góc chiếu thấp nên bạn nghĩ lời khuyên này có vẻ khoa học nhưng thực ra là phơi giờ đó thì 2 mẹ con chỉ nhận UV(A) mà thôi.
Thậm chí, GS. R Geronemus, GS da liễu ở Đại Học Y Khoa New York thì "Lượng Vitamin D chúng ta tạo ra do hấp thụ tia UV(B) cũng có hạn, nếu tiếp xúc quá nhiều thì Vitamin D vừa tổng hợp ở da sẽ bị phá huỷ dưới tác dụng nhiệt"
Tóm lại: Phơi nắng sáng sớm không còn khuyến cáo mà còn tăng nguy cơ ung thư da do tia UV(A).
Sữa mẹ rất ít Vitamin D, nếu không muốn nói là không có. Nên việc trẻ dưới 6 tháng tuổi bú mẹ hoàn toàn bổ sung vitamin D là rất cần thiết.
Giai đoạn bắt đầu ăn dặm 6-12 tháng cũng rất khó tính toán hàm lượng Vitamin D trong khẩu phần nên mình vẫn khuyên bổ sung liều sinh lý, nếu dư chút cũng không sao.
Trẻ từ 1 tuổi thì tăng lên liều 600 - 800 đơn vị mỗi ngày.
Mình để ý thấy rất nhiều người phụ nữ mang thai không hề quan tâm đến việc bổ sung vitamin D cho bản thân. Nên nhớ nếu bạn uống bao nhiêu canxi mà không đủ vitamin D thì canxi đó cơ thể cũng không hấp thụ được và đi ra ngoài.
LIỀU THEO TUỔI
• Dưới 12 tháng tuổi: 400 đơn vị/ngày
• Từ 12 tháng tuổi: 600-800 đơn vị/ngày
• Phụ nữ có thai và đang cho con bú: 600-800 đơn vị/ngày
Đặc biệt, nhóm đối tượng sau nên bổ sung vì thời gian ngoài trời thấp
• Dân văn phòng
• Bà mẹ chăm con ở gần như 24/24 trong nhà
• Trẻ béo phì (liều cao hơn trẻ thường)
• Trẻ da sậm màu
BỔ SUNG TỚI KHI NÀO
• Nếu bạn sử dụng liều sinh lý thì cứ yên tâm mà bổ sung mỗi ngày, không sợ dư liều cũng đừng nghe ai nói bổ sung nhiều gây hại.
• Chỉ là đừng dùng loại liều cao 10.000 đơn vị/ngày như một số trang đang quảng cáo rồi đi luôn 2 trái thận
• Trẻ nhỏ bổ sung liều cao không nên vì có thể gây biếng ăn. Liều cao mỗi 3 tháng nên dùng cho thanh niên, đàn ông đi làm liên tục...
Cuối cùng, Vitamin D không chỉ TỐT cho xương khớp mà còn TỐT cho HỆ MIỄN DỊCH và HỆ HÔ HẤP (giảm khò khè...)
Nhiều "huyền thoại" lắm, mình sẽ viết dần rằng kiến thức đã cập nhật lại:
• Huyền thoại 1: Đổ mồ hôi đêm => đổ thừa thiếu canxi
• Huyền thoại 2: Phơi nắng giúp nhanh hết vàng da => thi nhau phơi
• Huyền thoại 3: Rụng tóc vành khăn, vặn mình, giật mình đêm => thiếu canxi
• Huyền thoại 4: Thấy con nít chắp miệng, nghĩ rằng thèm ăn và đút cho ăn từ 4 tháng
...nhiều lắm...
Có cô em họ của mình mới sinh, than thở rằng sáng nào cũng bị dựng đầu dậy phơi nắng, 2 mẹ con nằm ngủ ngoài lang cang. Mình gọi điện thoại nói bà ngoại "Cứ để 2 mẹ con ngủ tới 9h rồi con gửi cho dì lọ Vitamin D rồi dùng cho bé. Không việc gì phải phơi nắng, thế giới người ta bỏ lâu rồi". Vậy là sau đó sáng nào mẹ con cũng được ngủ ngon sau 1 đêm quầng nhau!
Mình rất ủng hộ chuyện tăng hoạt động ngoài trời để bé thêm phần khoẻ mạnh, hãy cho trẻ tham gia các hoạt động ngoài trời để tăng sức khoẻ chứ không phải mục đích chính bổ sung Vit D. Lưu ý chọn nơi ngoài trời, có bóng râm.
Chuyện phơi nắng buổi sáng sớm 6-7h không đủ hấp thụ Vitamin D. Càng không khuyên phơi nắng 9-15h vì lãnh đủ UV(A) và (B). Cũng không quảng cáo bố mẹ mua bất kỳ cái gì cho con, miễn Vitamin D là được. Còn ai nói gì thì xin mời đọc tài liệu tham khảo, tranh cãi cũng chẳng giúp được gì.