Ăn dặm tự chỉ huy

Định nghĩa

Ăn dặm tự chỉ huy, tên tiếng anh là BLW - Baby led weaning là phương pháp ăn dặm cho bé tự quyết định cách ăn, món ăn và thứ tự ăn. Bé không ăn các món xay nhuyễn mà ăn thô ngay từ đầu. Phương pháp này đặc biệt chú trọng việc phát triển các kỹ năng: ăn bốc, bốc nhón, dùng thĩa dĩa, dùng ống hút...

Nên bắt đầu từ khi nào?

Khi bé được 6 tháng.

Trạng thái của thức ăn

Khi bắt đầu, bé KHÔNG ăn các món xay nhuyễn như ăn dặm truyền thống và ăn dặm kiểu Nhật, mà ăn các món dạng thô như cơm nắm, bánh pancake, bánh mỳ nướng, cá chiên, rau củ, trái cây...

Bé ăn mấy món trong 1 bữa?

Bé ăn nhiều món trong 1 bữa giống như bữa ăn của người lớn.

Cách chế biến

Mẹ chế biến đồ ăn cho bé với đa dạng cách thức như khi nấu ăn cho người lớn: hấp, luộc, chiên... nhưng cần đặc biệt lưu ý tới các nguyên tắc an toàn

Bắt đầu như thế nào?

Với bé bắt đầu ăn, mẹ có thể cho bé ăn các loại rau củ tươi ngon được hấp hoặc luộc mềm hơn so với đồ ăn của người lớn, nhưng không quá mềm, tránh bé bóp nát khi cầm. Đồ ăn nên được cắt thành dạng thanh để bé dễ cầm nắm.

Lượng bé cần ăn

Dưới đây là lượng ăn khuyến nghị cho bé được đưa ra bởi babycenter.com, một trong những website hàng đầu trên thế giới về chăm sóc sức khỏe trẻ em. Tuy vậy, đây chỉ là những con số mang tính tham khảo, mẹ đừng quá lo lắng nếu bé ăn ít hơn hoặc nhiều hơn những con số này. 

Lượng ăn của mỗi em bé sẽ được quyết định bởi nhiều yếu tố như thể trạng, cân nặng, sở thích... Điều quan trọng nhất khi cho bé ăn dặm là tôn trọng nhu cầu ăn uống cá nhân của bé, không ép bé ăn quá nhiều hoặc ăn theo chế độ giống như những em bé khác. 

Lượng ăn của bé được đo bằng 2 dụng cụ: 

• Thìa canh, tương đương 15ml (thìa canh là loại thìa chuyên dùng để ăn canh hoặc ăn súp dành cho mỗi người, không phải muôi múc canh loại to trong các bữa ăn truyền thống của người Việt Nam) 
• Cốc đong, tương đương 240ml 

Lượng ăn khuyến nghị trong 1 ngày cho bé 6 - 8 tháng: 

• Hoa quả: 2 - 3 thìa canh, tăng dần lên 4 - 8 thìa canh
• Rau củ: 2 - 3 thìa canh, tăng dần lên 4 - 8 thìa canh
• Ngũ cốc: 1 - 2 thìa canh, tăng dần lên 2 - 4 thìa canh
• Thức ăn giàu đạm: 1 - 2 thìa canh, tăng dần lên 2 - 4 thìa canh 
• Số bữa:
  • Bé 6 tháng nên ăn 1 bữa/ngày
  • Bé 7 tháng nên ăn 2 bữa/ngày
  • Bé 8 tháng nên ăn 2 - 3 bữa/ngày

Lượng ăn khuyến nghị trong 1 ngày cho bé 8 - 12 tháng: 

• Hoa quả: 1/2 - 3/4 cốc 
• Rau củ: 1/2 - 3/4 cốc 
• Ngũ cốc: 1/4 - 1/2 cốc 
• Thức ăn giàu đạm: 1/4 - 1/2 cốc 
• Số bữa: Bé nên ăn 3 bữa/ngày

Lượng ăn khuyến nghị trong 1 ngày cho bé 1 - 2 tuổi

• Sản phẩm từ sữa: 2 cốc, tương đương 480ml sữa hoặc sữa chua hoặc 43 - 57 gam phô-mai 
• Hoa quả: 1 cốc (bao gồm toàn bộ hoa quả tươi, hoa quả đông lạnh, hoa quả đóng hộp...) 
• Rau củ: 1 cốc  
• Ngũ cốc: 85 gam, ít nhất một nửa trong số đó là ngũ cốc nguyên cám 
• Thức ăn giàu đạm: 57 gam
• Số bữa: Bé nên ăn 3 bữa/ngày

- Bé được chủ động khám phá mùi vị, màu sắc, trạng thái của từng món ăn, con thường ăn uống trong vui vẻ.

- Bé có phản xạ nhai và nuốt tốt, biết cách điều tiết lượng thức ăn phù hợp khi cho vào mồm, biết cách nhai đến khi thức ăn đủ mềm và vụn mới nuốt.

- Bé có thể cầm thìa tự xúc sớm.

- Khả năng vận động tinh tốt, bàn tay của bé trở nên khéo léo hơn mỗi ngày.

- Bé có thể ngồi ăn chung với cả gia đình, tạo không khí vui vẻ và tiết kiệm thời gian cho bố mẹ.

- Mẹ có thể chế biến đồ ăn cho bé cùng với đồ ăn của người lớn trong gia đình, giúp tiết kiệm thời gian.

- Bé luôn ngồi trong ghế ăn dặm, không ăn rong hay chơi đồ chơi, tạo thói quen ăn uống tốt.

- Không đặt nặng lượng thức ăn bé ăn được nên một số bé có thể ăn rất ít, tăng cân chậm thời gian đầu.

- Khi mới ăn, bé có thể vứt ném, bóp nát thức ăn… gây lãng phí và khiến bố mẹ dọn dẹp vất vả.

- Khi mới ăn, bé dễ hóc và ọe, đòi hỏi mẹ phải thật bình tĩnh và có kỹ năng sơ cứu tốt.

- Ông bà thường không ủng hộ phương pháp ăn này, dễ xảy ra mâu thuẫn trong gia đình.

Để tận dụng các ưu điểm và hạn chế các nhược điểm của 3 phương pháp ăn dặm, bố mẹ có thể linh động cho bé kết hợp 2 hoặc cả 3 phương pháp trong chế độ ăn hàng ngày.